Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym : Przewodniczący : Sędzia WSA Halina Jakubiec po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku adwokata M. N. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie z urzędu w związku z odmową sporządzenia skargi o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7.02.2007r. sygn. akt I OSK 915/06 w sprawie ze skargi J. K. na decyzję Wojewody z dnia [...] nr [...] w przedmiocie świadczenia przedemerytalnego p o s t a n a w i a przyznać adwokatowi M. N. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu, podwyższając ją o obowiązującą stawkę 22% podatku od towarów i usług.
Ustanowiony dla skarżącego J. K. przez Sąd adwokat z urzędu, wyznaczony przez organ samorządu zawodowego w osobie adwokata M. N. (na podstawie zarządzenia Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej z [...]) w skierowanym do Sądu piśmie zatytułowanym: "Odmowa sporządzenia skargi o wznowienie postępowania" oświadczył, że nie znajduje podstaw do przygotowania i popierania skargi o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z uwagi na brak ustawowych przesłanek wznowienia. Równocześnie wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oświadczając, że koszty te nie zostały uiszczone w całości ani w części.
Uzasadniając stanowisko adwokat podniósł, że będąc wyznaczonym z urzędu pełnomocnikiem winien działać w celu udzielenia stronie niezbędnej pomocy w zakresie ochrony jej praw. W trosce o dobro klienta musi mieć możność samodzielnego uznania zasadności tego, czy istnieją przesłanki do złożenia środka zaskarżenia. W przeciwnym bowiem wypadku narażałby klienta na ryzyko przegranej i poniesienia z tego tytułu negatywnych konsekwencji.
Postanowieniem z dnia 5.09.2008r. sygn. akt III SA/Kr 199/04 Referendarz Sądowy przyznał adwokatowi z sum budżetowych pozostających do dyspozycji WSA w Krakowie kwotę 120 zł, powiększoną o obowiązującą 22% stawkę podatku od towarów i usług.
Na powyższe postanowienie skarżący J. K. wniósł w terminie sprzeciw, w którym podniósł, że adwokat co prawda uprzedził go o ryzyku oddalenia skargi kasacyjnej, niemniej jednak o braku podstaw do jej wniesienia poinformował go telefonicznie dopiero po kilku dniach od rozmowy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:
Zgodnie z art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - p.p.s.a. (Dz. U. z 2002r., nr 153, poz. 1270) wyznaczony adwokat otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków. Stanowi o zasadach rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348).
Przyznanie stronie adwokata jest jedną z form prawa pomocy (art. 244 p.p.s.a) i ma na celu urzeczywistnienie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, między innymi kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika.
Pełnomocnikowi ustanowionemu na podstawie w/w artykułu należy się wynagrodzenie, w zakresie określonym w art. 250 powołanej ustawy, jedynie za pomoc prawną rzeczywiście udzieloną. Decyzja o przyznaniu pomocy prawnej oznacza, że Skarb Państwa przejmuje na siebie ciężar finansowy związany z wynagrodzeniem pełnomocnika z urzędu i że sąd, jako dysponent środków publicznych, odpowiada za zasadność i legalność ich wydatkowania. Oznacza to uprawnienie i obowiązek Sądu ustalenia, czy pomoc prawna rzeczywiście została udzielona (podobnie NSA W-wa w postanowieniu z dnia 22.12.2004r. OZ 720/04).