Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 5 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku S. B. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi S. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego postanawia: I. umorzyć postępowanie w części obejmującej żądanie zwolnienia od kosztów sądowych, II. przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym i ustanowić dla niego radcę prawnego, którego wyznaczy Rada Okręgowe Izby Radców Prawnych.
Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego.
Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem.
Objaśniając swoją sytuację rodzinną podał, że jest po rozwodzie. Określając swój majątek uwidocznił, że jego 23 metrowe mieszkanie objęte jest egzekucją komorniczą dla wykazania czego przedłożył kopię wniosku komornika o dokonanie wpisu do księgi wieczystej o wszczęciu egzekucji z nieruchomości oraz obwieszczenia o przystąpieniu do dodatkowego opisu i oszacowania. Także do działki skierowano trzy egzekucje. Nie posiada żadnych zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych. Boryka się natomiast z długami na około 70 tyś. zł.
Swoje miesięczne dochody skarżący oszacował na kwotę 657 zł renty wyjaśniając, że jest ona jednak zajęta przez komornika
Uzasadniając swoje starania zaakcentował, że nie ma ani perspektyw ani możliwości poprawienia swojej sytuacji przebywając w zakładzie karnym na dowód czego przedłożył kopię otrzymanej odpowiedzi w sprawie zatrudnienia. Podniósł, że przy okazji innych postępowań jest zwalniany z kosztów i przyznaje się mu pełnomocników z urzędu co dowodzą przedkładane kopie orzeczeń sadowych.
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Zacząć wypada od tego, że skoro niniejsza sprawa ma za swój przedmiot "zasiłek celowy" oznacza to, że przynależy ona do spraw z zakresu pomocy i opieki społecznej. Tym samym skarżący jest z mocy prawa zwolniony z obowiązku uiszczania tak opłat sądowych jak i ponoszenia wydatków (art. 239 pkt. 1 lit. a ppsa w związku z art. 241 ppsa). Jeśli więc skarżący korzysta ze zwolnienia przedmiotowego to w takiej sytuacji procesowej działaniem oczywiście bezcelowym było składanie przezeń wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych (art. 244 § 1 ppsa). O bezprzedmiotowości takiego żądania przesądza, bowiem aktualizowana determinantami prawnymi realna możliwość uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych w tym trybie. Innymi słowy skoro skarżący ma już z mocy prawa to, czego chce, to równocześnie nie może domagać się tego samego na wniosek.
Z tych względów należało więc postanowić jak w punkcie pierwszym sentencji działając na zasadzie art. 161 §1 pkt. 3 ppsa w związku z art. 258 §1 pkt. 7 ppsa.
Równocześnie godzi się zauważyć, że bezprzedmiotowość jego wniosku o zwolnienie od kosztów pozostaje bez wpływu na drugie z żądań skarżącego a mianowicie ustanowienia adwokata. Zgodnie bowiem z aktualnymi poglądami doktryny sąd nie jest związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie pomocy byleby tylko nie wyszedł ponad żądanie strony (por. komentarz J.P Tarno do art. 246 w : Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2004). Logiczną konsekwencją przedstawionego stanu rzecz jest więc, że w sytuacji gdy strona domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, sąd może przyznać jej to prawo w zakresie częściowym obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (art. 245 § 3 in fine ppsa). Oczywiście pod warunkiem, uprzedniego złożenia oświadczenia, którym strona wykaże, że nie jest wstanie ponieść opłat za jego czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt. 2 ppsa). Zwrócenia uwagi przy tym wymaga, że odmiennie aniżeli ma to miejsce w procesie cywilnym w przypadku osób fizycznych sądom administracyjnym odjęta została możliwość dokonania wyboru z uwagi na celowość takiego rozstrzygnięcia (por. art. 117 kpc). Przesłanką konieczną a zarazem wystarczającą jest tylko ustalenie, czy stronę stać czy też nie stać na poniesienie kosztów takiego pełnomocnika.