Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. D. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi A. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego postanawia: I. umorzyć postępowanie w części obejmującej żądanie zwolnienia od kosztów sądowych, II. przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym i ustanowić dla niego adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka.
Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata.
Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem.
Po wezwaniu objaśnił swoją sytuację rodzinną w ten sposób, że podał, iż do 2007 r. wychowywał córeczkę, która aktualnie między innymi z uwagi na brak mieszkania przebywa w domu dziecka.
Określając swój majątek uwidocznił, że nie ma żadnych nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych.
Uzasadniając swoje starania wyjaśnił, że aktualnie mieszka w schronisku z przytuliskiem dla bezdomnych [...]. Za pobyt tam ma płacić miesięcznie po 250 zł.
Swoje stałe miesięczne dochody skarżący oszacował na kwotę 1530 zł wynagrodzenia, z którego jednak po potrąceniu alimentów otrzymuje tylko 450 zł.
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Zacząć wypada od tego, że skoro niniejsza sprawa jest z zakresu pomocy i opieki społecznej tym samym skarżący pozostaje z mocy prawa zwolniony z obowiązku uiszczania tak opłat sądowych jak i ponoszenia wydatków (art. 239 pkt. 1 lit. a ppsa w związku z art. 241 ppsa). Jeśli zatem skarżący korzysta ze zwolnienia przedmiotowego to w takiej sytuacji procesowej działaniem oczywiście bezcelowym było składanie przezeń wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych (art. 244 §1 ppsa). O bezprzedmiotowości takiego żądania przesądza, bowiem aktualizowana determinantami prawnymi realna możliwość uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych w tym trybie. Innymi słowy skoro skarżąca ma już z mocy prawa to, czego chce, to równocześnie nie może domagać się tego samego na wniosek.
Z tych względów należało postanowić jak w punkcie pierwszym działając na zasadzie art. 161 §1 pkt. 3 ppsa w związku z art. 258 §1 i §2 pkt. 7 ppsa.
Równocześnie godzi się zauważyć, że bezprzedmiotowość wniosku o zwolnienie od kosztów pozostaje bez wpływu na drugie z żądań skarżącego, mianowicie ustanowienia adwokata. Zgodnie bowiem z aktualnymi poglądami doktryny sąd nie jest związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie pomocy byleby tylko nie wyszedł ponad żądanie strony (por. komentarz J.P Tarno do art. 246 w : Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2004). Logiczną konsekwencją przedstawionego stanu rzecz jest więc, że w sytuacji gdy strona domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, sąd może przyznać jej to prawo w zakresie częściowym obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (art. 245 §3 in fine ppsa). Oczywiście pod warunkiem, uprzedniego złożenia oświadczenia, którym strona wykaże, że nie jest wstanie ponieść opłat za jego czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt. 2 ppsa). Zwrócenia uwagi wymaga przy tym, że odmiennie aniżeli ma to miejsce w procesie cywilnym w przypadku osób fizycznych sądom administracyjnym odjęta została możliwość dokonania wyboru z uwagi na celowość takiego rozstrzygnięcia (por. art. 117 kpc). Przesłanką konieczną a zarazem wystarczającą jest tylko ustalenie, czy stronę stać czy też nie stać na poniesienie kosztów takiego pełnomocnika.