Dnia 14 czerwca 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz M. Geremek po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2012 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi x na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu należności celnych postanawia : odmówić przyznania prawa pomocy
Skarżący reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, na etapie skargi kasacyjnej, ponownie wystąpił o przyznanie prawa pomocy - częściowe zwolnienie od kosztów sądowych.
Pierwszy wniosek o przyznanie prawa pomocy złożony wraz ze skargą został oddalony postanowieniem Sądu z dnia [...] roku. Skarżący uiścił wpis od skargi.
W uzasadnieniu ponownego wniosku Skarżący podał, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Oświadczył, że obecnie nie osiąga żadnych stałych dochodów, a koszty jego podstawowych potrzeb pokrywane są przez członków rodziny w zakresie niezbędnego minimum. Dochód wnioskodawcy za 2010 roku to 600zł. Dochód za 2011 roku wyniósł 225zł. Wnioskodawca oświadczył, że nie posiada oszczędności, nieruchomości, ani przedmiotów wartościowych powyżej 3000euro. Skarżący zaznaczył, że ponosił koszty sądowe korzystając z pomocy innych osób, lecz w chwili obecnej możliwości wynikające z tej pomocy zostały wyczerpane.
Z wyliczeń pełnomocnika wynika, że na obecnym etapie wnioskodawca jest zobowiązany uiścić wpisy od trzech skarg kasacyjnych w trzech sprawach w łącznej wysokości 1.411zł.
Postanowieniem z dnia [...] r. referendarz sądowy odmówił stronie skarżącej przyznania prawa pomocy uznając, że oświadczenie majątkowe strony skarżącej nie jest pełne, budzi szereg wątpliwości, a co za tym idzie nie pozwala przeprowadzić oceny, co do rzeczywistych możliwości płatniczych strony.
Pismem z dnia [...] r. pełnomocnik strony skarżącej złożył sprzeciw od postanowienia referendarza podnosząc, że skarżący złożył do Sądu trzy skargi i z tego tytułu łączny wpis przekracza możliwości płatnicze wnioskodawcy. W uzasadnieniu podkreślono, że jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do sytuacji majątkowej strony skarżącej, to obowiązkiem Sądu było wezwać pełnomocnika do złożenia konkretnych dokumentów, które pozwoliłyby na ocenę jej sytuacji. Sąd z tego obowiązku nie skorzystał.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że wbrew stanowisku zaprezentowanym w sprawicie, zaskarżone postanowienie w niniejszej sprawie nie wydał Sąd, lecz referendarz sądowy.
Zgodnie z przepisem art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Z przepisu tegoż wynika jednoznacznie, iż zaskarżenie postanowienia referendarza sądowego w sprawie prawa pomocy wywołuje ten skutek, iż Sąd wniosek o przyznanie prawa pomocy rozpoznaje od początku, tzn. tak jakby wniosek ten nie był jeszcze przedmiotem analizy, oceny i rozpoznania. Sąd nie wypowiada się więc o zasadności zaskarżonego sprzeciwem postanowienia i nie dokonuje merytorycznego rozpoznania sprzeciwu.
Skutkiem sprzeciwu, wniesionego przez skarżącego jest utrata mocy przez zaskarżone postanowienie i konieczność ponownego merytorycznego rozpoznania wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy.