Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA - Marcin Miemiec po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2009 r., na posiedzeniu niejawnym, w sprawie ze skargi G Z na uchwałę K R I O we W z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały R G Z nr [...] z dnia [...] w przedmiocie realizacji i finansowania inwestycji wniosku G Z o wstrzymanie wykonania uchwały postanawia: odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej uchwały.
Pismem z dnia [...] G Z złożyła skargę na wskazaną w sentencji niniejszego postanowienia uchwałę R I O we W, wnosząc również o wstrzymanie jej wykonania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 - dalej w skrócie p.p.s.a.) wyrażono zasadę, w myśl której wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Jednakże zgodnie z § 3 tego artykułu, po przekazaniu sądowi skargi, sąd może na wniosek skarżącego postanowić o wstrzymaniu w całości lub w części aktu administracyjnego, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Możliwość wstrzymania wykonania aktu administracyjnego wyłączono zarazem w stosunku do przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie oraz aktów, których wstrzymanie wykonania wyłączają przepisy ustaw szczególnych. Wskazać trzeba, że w orzecznictwie utrwalił się pogląd, że możliwość wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu zachodzi w sytuacjach, w których jego wykonanie spowodowałoby znaczną szkodę, a ewentualne wzruszenie przez sąd tego aktu nie byłoby w stanie odwrócić wywołanych skutków. W ramach tego postępowania Sąd nie jest władny do przeprowadzenia merytorycznej oceny zaskarżonego aktu, tj. czy jest on zgodny z prawem (zaskarżona decyzja lub uchwała do momentu jej uchylenia korzysta z domniemania zgodności z prawem).
Na wstępie należy zauważyć, że stosownie do treści art. 171 Konstytucji RP (Dz. U. Nr 78. poz. 483) organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego są Prezes Rady Ministrów i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych regionalne izby obrachunkowe.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody jest aktem administracyjnym szczególnego rodzaju, nie będącym decyzją załatwiającą sprawę indywidualną z zakresu administracji publicznej (art. 1 pkt 1 k.p.a.), a zatem nie może być traktowane jak decyzja administracyjna. Rozstrzygnięcie nadzorcze RIO stwierdzające nieważność konkretnej uchwały również nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu art. 104 kodeksu postępowania administracyjnego, ponieważ w drodze wydania decyzji na podstawie art. 158 § 1 k.p.a. rozstrzyga się o nieważności innej decyzji administracyjnej. Natomiast uchwała organu gminy, powiatu lub samorządu województwa nie jest decyzją administracyjną, gdyż jako taka nie załatwia sprawy indywidualnej rozstrzyganej w drodze decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 1 k.p.a. Dlatego RIO jako organ nadzoru w razie stwierdzenia nieważności uchwały organu jednostki samorządu terytorialnego nie wydaje decyzji, a tzw. rozstrzygnięcie nadzorcze. Jak wynika zaś z treści art. 18 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. Nr 55. poz. 577 ), stanowisko zajmowane przez ten organ następuje w formie uchwały.
Zgodnie z art. 98 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 13, poz. 74 ze zm., zwanej dalej w skrócie "u.s.g.") do rozstrzygnięć organów nadzorczych (w tym również RIO) stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania administracyjnego w kwestii zaskarżania do sądu administracyjnego decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej. To odesłanie nie obejmuje zatem regulacji k.p.a., dotyczących wykonalności decyzji administracyjnych. Wskazać przy tym trzeba, że przepisy k.p.a. wiążą wykonalność decyzji administracyjnej z uzyskaniem przez nią przymiotu ostateczności (art. 16 § 1 i art. 130 § 1). Wykonalność (skuteczność) rozstrzygnięcia nadzorczego organu nadzoru należy więc łączyć z jego prawomocnością. Skutki prawne aktu administracyjnego wiążą się, co do zasady z jego ostatecznością albo prawomocnością. Rozstrzygnięcie nadzorcze, do którego nie stosuje się, jak powiedziano, kategorii ostateczności staje się wykonalne (skuteczne) z chwilą uzyskania prawomocności. W myśl natomiast art. 98 ust. 5 u.s.g. rozstrzygnięcia nadzorcze stają się prawomocne z upływem terminu do wniesienia skargi bądź z datą oddalenia lub odrzucenia skargi przez sąd. W ten sposób przepis art. 98 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym, mówiący o przesłankach prawomocności rozstrzygnięcia nadzorczego daje gminie tymczasową ochronę prawną przed skutkami nieprawomocnych, a kwestionowanych przez nią ingerencji organu nadzorczego (por. wyrok NSA z 23.09.1999 r., II SA 1429/99, LEX nr 46746).
Skoro zatem rozstrzygnięcie nadzorcze R I O we W zostało zaskarżone do Sądu, a skarga nie została oddalona, ani odrzucona, to przedmiotowe rozstrzygnięcie nie stało się prawomocne, a tym samym wykonalne. W konsekwencji, na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a, należało orzec jak w sentencji.