Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Asesor WSA Piotr Pyszny po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2021 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R. O. na bezczynność i przewlekłość Prezydenta Miasta G. w przedmiocie: przyznania lokalu socjalnego postanawia: odrzucić skargę;
Pismem z [...] r. R. O. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na bezczynność i przewlekłość Prezydenta Miasta G. w przedmiocie przyznania lokalu socjalnego.
Pismem z [...] r. organ administracji odpowiedział na skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przed przystąpieniem do badania merytorycznej zasadności skargi Sąd ma obowiązek zbadać, czy sprawa będąca przedmiotem skargi należy do właściwości sądu administracyjnego.
Katalog aktów prawnych oraz czynności organów administracji publicznej podlegających kontroli sądów administracyjnych wskazany został w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.) - dalej: p.p.s.a. Obejmuje on orzekanie w sprawach skarg na:
1) decyzje administracyjne,
2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty,
3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,
4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,
4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach,
5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej,
6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej,
7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego,
8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a.
W myśl § 3 cyt. przepisu sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.
Z powyższych przepisów wynika, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach ściśle przez ustawę określonych. Wskazać należy, że sądy administracyjne nie są powołane do rozpoznawania spraw innych niż sądowo-administracyjne, w szczególności tych, których rozpoznanie należy do właściwości sądów powszechnych.
Kwestię przydziału lokalu socjalnego z mieszkaniowego zasobu gminy regulują przepisy ustawy 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020, poz. 611 t.j.). Zgodnie z przepisem art. 4 tej ustawy tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy (ust. 1), a gmina, na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie, zapewnia m. in. lokale socjalne (ust. 2). Przepisy rozdziału 4 tej ustawy stanowią, że przydzielenie lokalu socjalnego osobie uprawnionej do otrzymania takiego lokalu następuje w drodze umowy cywilnoprawnej - umowy najmu (art. 23). Przyznanie lokalu socjalnego następuje więc w formie czynności prawnej właściwej prawu cywilnemu, a nie w formie władczego aktu administracyjnego wydawanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 t.j.). Taka forma działania organu gminy wyklucza możliwość dochodzenia przez najemcę lokalu socjalnego, czy też osobę uprawnioną do otrzymania takiego lokalu, swojego interesu prawnego zarówno w administracyjnym toku instancji, jak i w postępowaniu przed sądem administracyjnym (por. uchwała SN z dnia 5 listopada 1997 r., sygn. akt III ZP 37/97, lex nr 31733). Wszelkie zatem spory wynikłe na tle zawierania umowy najmu lokalu socjalnego (jego zamiany), jak również spory związane z uprawnieniami do lokalu socjalnego nie podlegają kognicji sądu administracyjnego, a zatem również skarga na bezczynność w tych sprawach jest niedopuszczalna.
Mając na uwadze powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a, orzekł jak w sentencji