Dnia 30 marca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirella Ławniczak po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2021 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi W. N. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P. w przedmiocie przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2013; postanawia: 1) odrzucić skargę, 2) zwrócić skarżącemu uiszczony wpis od skargi w kwocie [...]zł ([...] złotych).
Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P., decyzją z dnia [...] kwietnia 2017 roku (nr [...]), po ponownym rozpoznaniu sprawy w pierwszej instancji, przyznał W. N. płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2013.
Dyrektor W. Oddziału Regionalnego ARiMR w P., po rozpoznaniu sprawy w trybie odwoławczym, decyzją z dnia [...] listopada 2017 roku (nr [...]), utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.
W. N. za pośrednictwem Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w dniu [...] lutego 2021 roku złożył kolejną (trzecią) skargę do sądu administracyjnego na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2013 (pismo z dnia [...] stycznia 2021 roku).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:
Skarga podlega odrzuceniu.
Zgodnie z art. 52 §1 i §2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2019, poz. 2325 ze zm.) skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub ponaglenie, przewidziany w ustawie.
Analiza akt niniejszej sprawy ujawnia, że skarżący przed złożeniem skargi do sądu administracyjnego (pismo z dnia z dnia [...] stycznia 2021 roku) nie wyczerpał środków zaskarżenia, bo nie złożył ponaglenia w trybie art. 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2020, poz. 256 ze zm.).
Sąd wskazuje ponadto, że skarga (pismo z dnia z dnia [...] stycznia 2021 roku) została złożona do sądu administracyjnego po upływie ponad trzech lat od daty zakończenia postępowania administracyjnego w sprawie przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2013
Wniesienie ponaglenia na podstawie art. 37 §1 pkt 2 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego, jako warunku formalnego do zainicjowania postępowania sądowego w przedmiocie przewlekłego prowadzenia postępowania dopuszczalne jest jedynie w sprawie administracyjnej zawisłej (postanowienie NSA z dnia 2 września 2020 roku, sygn. akt II OSK 3732/18.). Z kolei dokonanie tej czynności po zakończeniu postępowania administracyjnego jest nie tylko niecelowe, lecz sprzeczne z istotą regulacji prawnej, ponieważ nie może doprowadzić do zobowiązania organu do załatwienia sprawy, a tym samym uzdrowienia zaistniałej inercji działania administracji publicznej.
W zakresie dopuszczalności skargi badaniu podlega warunek przewidziany w art. 52 §1 ustawy - Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie.
Badanie przez sąd, czy zaistniały przesłanki dopuszczalności zaskarżenia określonego aktu lub czynności (bezczynności, przewlekłego prowadzenia postępowania) organu administracji publicznej, w pierwszej kolejności wiąże się z ustaleniem faktu istnienia przesłanki zaskarżenia (dopuszczalności skargi w zakresie przedmiotowym), tzn. określenia czy od zaskarżonej formy działalności administracji publicznej (bezczynności, przewlekłego prowadzenia postępowania) przysługuje skarga objęta zakresem właściwości rzeczowej sądu administracyjnego określonej w art. 3 §2 i 3 oraz art. 5 ustawy - Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi.
Jeżeli tak jak w rozpoznawanej sprawie przewlekle prowadzone postępowanie ulega zakończeniu przed wniesieniem skargi (wystosowaniem ponaglenia) to zachodzi niedopuszczalność postępowania sądowoadministracyjnego z innych przyczyn (art. 58 §1 pkt 6 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), bowiem znika przedmiot kontroli sądu administracyjnego.
W takim przypadku prowadzenie kontroli sądowej staje się niedopuszczalne, bo nie ma czego kontrolować. Natomiast ustalenie, że zachodzi niedopuszczalność skargi z uwagi na brak przedmiotu zaskarżenia, czyni bezprzedmiotowym badanie przez sąd ewentualnego faktu wyczerpania przez skarżącego środków zaskarżenia, tj. wymogu przewidzianego w art. 52 §1 ustawy - Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi.
Stosownie do art. 232 §1 pkt 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sąd z urzędu zwraca stronie cały uiszczony wpis od pisma odrzuconego.
Z powyższych względów, na podstawie art. 58 §1 pkt 6 w zw. z art. 52 §1 i §2 oraz art. 232 §1 pkt 1 i §2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w pkt 1 i pkt 2 sentencji postanowienia.