Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Erwin Srebrny po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2007 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku A.J. w przedmiocie przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] lutego 2007 r. nr [...] poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata postanawia: przyznać A.J. prawo pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka.
A.J. złożył na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. Ze złożonego na urzędowym formularzu oświadczenia, które stanowi środek dowodowy, za pomocą którego strona skarżąca wykazuje zasadność wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż wnioskodawca ma na utrzymaniu troje nieletnich uczących się dzieci oraz dwoje dorosłych dzieci nie osiągających dochodów. Jego wspólne gospodarstwo domowe łącznie z nim liczy siedem osób. Jedynym majątkiem jakim jego wspólne gospodarstwo domowe dysponuje jest mieszkanie o powierzchni [...] m2, które jest wynajmowane z urzędu miasta. Łączne dochody jego rodziny wynoszą [...] zł. Na dochody te składa się renta wnioskodawcy w wysokości [...] zł, renta jego żony w wysokości [...] zł oraz świadczenia z pomocy społecznej w wysokości [...] zł. W jego rodzinie są trzy osoby niepełnosprawne (wnioskodawca, żona i jedno z małoletnich dzieci). A.J. podał również, iż jego rodzina jest zadłużona z tytułu ogrzewania i czynszu na łączną kwotę około [...] zł.
Referendarz sądowy rozpoznając wniosek w przedmiocie prawa pomocy stwierdził, że:
Biorąc pod uwagę, iż możliwość ponoszenia kosztów postępowania musi być realna i istnieć w momencie składania wniosku o przyznanie prawa pomocy należy stwierdzić, iż złożony wniosek zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej "ppsa" przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2). Na stronie spoczywa ciężar wykazania, że znajduje się ona w sytuacji uprawniającej do skorzystania z prawa pomocy, zaś rozstrzygnięcie sądu (bądź referendarza sądowego) w tej kwestii zależy od tego, co zostanie przez stronę wykazane. Udzielenie prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest formą dofinansowania z budżetu Państwa i powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście niemożliwe. Żądanie zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata jest wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym - art. 245 § 3 ppsa.
W niniejszej sprawie instytucja prawa pomocy obejmuje swoim zakresem dwie instytucje procesowe, a mianowicie instytucję "zwolnienia od kosztów sądowych" i "ustanowienia adwokata". Instytucje te są w istocie rodzajem pomocy Państwa dla osób znajdujących się w obiektywnie szczególnie trudnej sytuacji majątkowej i finansowej. Zakres prawa pomocy powinien być kształtowany również obiektywnymi potrzebami podyktowanymi względami racjonalnego prowadzenia swojej sprawy. Celem prawa pomocy jest zapewnienie stronie dostępu do sądu. Przedstawione przez wnioskodawcę oświadczenie na okoliczność jego sytuacji majątkowej, finansowej i rodzinnej dają podstawy do przyjęcia, że nie jest on w stanie ponieść zarówno kosztów postępowania jak i kosztów związanych z ustanowieniem adwokata.
Z tych względów działając na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 ppsa, należało orzec jak na wstępie.