Wynikający z art. 31 par. 4 Kpa w związku z art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska /Dz.U. 1994 nr 49 poz. 196 ze zm./ oraz przewidziany w tym ostatnim przepisie 30-dniowy termin do złożenia przez organizację społeczną wniosków i zastrzeżeń oznacza, że co najmniej do końca upływu tego terminu organizacja społeczna zachowuje potencjalne uprawnienie do uczestnictwa w postępowaniu administracyjnym na prawach strony, a w związku z tym dla zapewnienia jej czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym /art. 10 Kpa/ organ orzekający w takiej sprawie powinien zaniechać czynności procesowych do czasu złożenia przez organizację społeczną żądania o dopuszczenie jej do udziału w postępowaniu lub do upływu 30 dni od doręczenia organizacji społecznej informacji - zawiadomienia /art. 100 ust. 2 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, art. 31 par. 4 Kpa/.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Polskiego Klubu Ekologicznego - O.L. w N.S. oraz Z.H. na postanowienie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 15 lipca 1999 r. (...) w przedmiocie uzgodnienia w zakresie ochrony środowiska projektu budowlanego - postanawia odrzucić skargę.
Wojewoda L. postanowieniem z dnia 23 marca 1999 r., opartym na art. 68 ust. 5 i ust. 6 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz art. 106 Kpa w związku z art. 32 ust. 1 Prawa budowlanego, a także par. 1 pkt 8b i par. 5 rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 14 lipca 1998 r. w sprawie określenia rodzajów inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi albo mogących pogorszyć stan środowiska oraz wymagań, jakim powinny odpowiadać oceny oddziaływania na środowisko tych inwestycji, uzgodnił w zakresie ochrony środowiska projekt budowlany inwestycji pn.: instalacja formaldehydowo-klejowa wg procesu szwedzkiej firmy "P.", przewidziana dla realizacji na terenie zakładu "K." Sp. z o.o. w Ż.
Postanowienie to, zakwestionowane w zażaleniu Ligi Ochrony Przyrody Oddział w Ż., zostało uchylone, a sprawa przekazana organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia decyzją Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 15 lipca 1999 r.
W dniu 21 września 1999 r. wpłynęła do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarga na tę decyzję, wniesiona przez Polski Klub Ekologiczny - O.L. w N.S. oraz przez Z.H. - radnego powiatu i przedstawiciela oraz pełnomocnika mieszkańców ul. P. w Ż. Skarżący zarzucili, iż nie zostali powiadomieni o toczącym się postępowaniu administracyjnym w tej sprawie, zaś o wydaniu zaskarżonej decyzji Polski Klub Ekologiczny dowiedział się w dniu 10 września 1999 r., zaś Z.H. w dniu 3 sierpnia 1999 r. O ile chodzi o zarzuty skierowane bezpośrednio do zaskarżonej decyzji, to mają one charakter merytoryczny i w swej istocie kwestionują rozstrzygnięcie zawarte w postanowieniu Wojewody L. z dnia 23 marca 1999 r. wyrażając stanowisko, iż uzgodnienie realizacji projektowanej inwestycji na terenie, na którym występują źródła wody pitnej narusza przepis art. 73 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska.
W odpowiedzi na skargę Minister Środowiska wniósł o jej odrzucenie z uwagi na to, że skarżący nie byli stronami postępowania rozstrzygniętego zaskarżoną decyzją.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 33 ust. 2 ustawy o NSA uprawnionym do wniesienia skargi jest m.in. organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności. Jednakże może ona wnieść skargę dopiero po wyczerpaniu środków odwoławczych, jeżeli służyły jej takie środki w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie /art. 34 ust. 1 ustawy o NSA/. Otóż w niniejszej sprawie bezsporne jest, że żaden ze skarżących nie brał udziału w charakterze strony ani też na prawach strony w postępowaniu administracyjnym zakończonym zaskarżoną decyzją.
Tym samym nie służyły im środki odwoławcze od postanowienia Wojewody L. z dnia 23 marca 1999 r. Wprawdzie w myśl obowiązującego w dacie orzekania w sprawie art. 100 ust. 4 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska organizacjom społecznym zainteresowanym ochroną środowiska ze względu na przedmiot i teren swojego działania przysługiwało prawo uczestnictwa na prawach strony w postępowaniu administracyjnym w sprawach związanych z ochroną środowiska i niewątpliwie do tego rodzaju spraw należy postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją. To jednakże w każdym przypadku ocena istnienia niezbędnych przesłanek do udziału w postępowaniu administracyjnym organizacji społecznej na prawach strony należy do organu administracji orzekającego w sprawie.