Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Gminy W. w przedmiocie udzielenia upoważnienia Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 2 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Gminy W. z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie udzielenia upoważnienia Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. postanawia: oddalić wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały.

Uzasadnienie

Zaskarżoną uchwałą udzielono upoważnienia do prowadzenia postępowań wobec dłużników alimentacyjnych oraz do wydawania w tych sprawach decyzji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach eksponującej naruszenie m.in. art. 39 ust.4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz domagającej się stwierdzenia nieważności tej uchwały, skarżący zawarł wniosek o wstrzymanie jej wykonania, powołując się na niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, a więc przesłanki uregulowanej w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Dodatkowych wyjaśnień udzielił organ nadzoru w piśmie z dnia [...] r. Wynika z nich, że owych skutków upatruje w dokonywaniu przez osobę upoważnioną czynności, które mogą wywołać zastrzeżenia komorników czy sądów, ewentualnie też nieterminowość realizowanych obowiązków. Wojewoda wskazał, iż uchwały tej dotąd nie opublikował w Dzienniku Urzędowym z powodu wniesienia skargi, nadto zważając, iż taka czynność wyłączyłaby możliwość wstrzymania wykonania uchwały, która stanowi prawo miejscowe.

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wniosek nie zasługuje na uwzględnienie. Stosownie do brzmienia art.61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Jednakże po myśli art.61 § 3 tej ustawy Sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Zatem wstrzymanie wykonania jest wyjątkiem od zasady, że wniesienie skargi nie ma wpływu na wykonalność zaskarżonego aktu lub czynności. Przede wszystkim jednak wstrzymana może być wykonalność aktu, który ogólnie rzecz ujmując, nadaje się do wykonania. Dotyczy więc takiego aktu, który wszedł do obrotu prawnego, nakłada na kogoś obowiązek, bądź wywołuje inne skutki prawne. Tymczasem zaskarżona uchwała nie została opublikowana, przeto nie weszła do obrotu prawnego, nie wywołuje więc jeszcze skutków prawnych, gdyż na jej podstawie nie można wykonywać czynności procesowych, które na jej mocy zostały przekazane. Oczywistym jest, że przepisy prawa miejscowego, a taki charakter mają przepisy objęte zaskarżoną uchwałą, które już weszły w życie nie podlegają wstrzymaniu, lecz okoliczność ta nie może legitymizować działań organu nadzoru polegających na wstrzymaniu wykonania uchwały bez wydania właściwego aktu ani bezwzględnie prowadzić do pozytywnego rozpoznawania tego żądania. Z uwagi jednak na tę regulację tworzącą niejako nierozwiązywalny stan rzeczy w omawianym zakresie, Sąd rozważył ustawowe przesłanki wstrzymania wykonania zaskarżonej uchwały.

Przepis art. 61 § 3 cytowanej wyżej ustawy zawiera tylko dwa przypadki pozwalające na uwzględnienie żądania. Jednakowoż skarżący nie naprowadza trafnych okoliczności motywujących przedmiotowy wniosek, zwłaszcza z powodu nieprzekonującego jego uzasadnienia. Tymczasem obowiązek wykazania ustawowych przesłanek wstrzymania wykonalności decyzji spoczywa na stronie, bowiem wyraźnie postanowiono w cytowanym przepisie, iż wstrzymanie wykonalności odbywa się wyłącznie na wniosek, a nie z urzędu. Nadto w ocenie Sądu nie zachodzi realna obawa spowodowania trudnych do odwrócenia skutków w wyniku wykonania zaskarżonej uchwały z powodów wskazanych we wniosku, bo nie są takimi omówione wyżej zastrzeżenia innych podmiotów czy naruszenie terminowości działań wobec dłużników, ani wreszcie wydawanie decyzji przez osobę upoważnioną. W orzecznictwie dominuje pogląd, wedle którego nieodwracalny skutek występuje wówczas, gdy ani przepisy prawa materialnego ani przepisy prawa procesowego nie umożliwiają cofnięcia tego skutku na drodze postępowania administracyjnego, a więc wówczas gdy nie jest możliwy, poprzez wykorzystanie środków prawnych, powrót do stanu pierwotnego (p. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 października 2007 r., sygn. akt I OSK 1700/06 - LEX nr 420111 i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 19 października 2007 r., sygn. akt II SA/Gl 229/07 - LEX nr 489582, oraz cytowane w ich uzasadnieniach poglądy doktryny i orzecznictwa). Co prawda nieodwracalne skutki to pojęcie dalej idące niż pojęcie trudnych do odwrócenia skutków, wszak oba są podobnie skonstruowane i różnią się tylko zakresem skutków. W niniejszej sprawie Sąd trudnych do odwrócenia skutków się nie doparzył. Eksponowane przez organ nadzoru powody mające przemawiać za wstrzymaniem wykonania uchwały to dalsze (przyszłe i niepewne) następstwa uchwały, nie wynikające bezpośrednio z jej brzmienia, ewentualnie urzeczywistnione dopiero w razie wykonania jej zapisów. Poza tym przedmiotowe upoważnienie dotyczy prowadzenia postępowań i wydawania decyzji przez organ właściwy dłużnika w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 1, poz.7 ze zm.). Wydawanie decyzji przez ten organ dotyczy tylko jednego przypadku uregulowanego w art. 30 ust.1 - umorzenia należności z określonego tamże tytułu najwcześniej po upływie 3 lat od bezskuteczności egzekucji. Wydaje się, że okres ten należy liczyć od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od dnia 1 października 2008 r., stąd jeszcze nie nadszedł. Obawy organu nadzoru w tym zakresie są więc przedwczesne, bo do wydania decyzji na tej podstawie dojść jeszcze nie może. Natomiast w pozostałej materii upoważnienie obejmuje prowadzenie postępowania uregulowanego m.in. w art.3 ust.7 i 8, art. 4 ust.4, art. 5 ust.1, 2, 4a, art. 6, art.7 ust.1, które to przepisy określają dokonywane konkretne czynności procesowe. Niepodobna przyjąć, aby wywoływały one trudny do odwrócenia skutek. Mogą być co najwyżej dokonane przez nieuprawnioną osobę, wszak można tę wadę będzie naprawić choćby powtarzając je w terminie późniejszym. Nieterminowość czynności nie może być utożsamiana z takim skutkiem. Na marginesie wypadnie dodać, że do dokonywania czynności opisanych w art. 4 ust. 1 i 2 ustawa w art.4 ust.3 przewiduje możliwość udzielenia odrębnego upoważnienia.

Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny, na mocy art.61 § 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia.

Strona 1/1