Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Andrzej Majzner po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi J.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie stypendium szkolnego w kwestii wniosku o przyznanie skarżącej prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie radcy prawnego postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy;
W skardze z dnia [...] W.D., działający jako przedstawiciel ustawowy skarżącej wniósł o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Następnie, to jest w dniu [...] wyżej wymieniony przedłożył urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy, w którym sprecyzował, iż żąda ustanowienia radcy prawnego, a nadto także zwolnienia od kosztów sądowych. W treści rzeczonego formularza oświadczył, że jest ojcem samotnie wychowującym małoletnią skarżącą oraz, że nie posiada żadnych nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych. Nadto zadeklarował, iż pozostaje bez pracy, zaś źródłem dochodu jego rodziny jest zasiłek dla bezrobotnych, w wysokości [...] zł i alimenty, w kwocie [...] zł. Wywiódł przy tym, że ponosi koszty utrzymania z tytułu opłaty za energię elektryczną ([...] zł) oraz w ramach wydatków na leczenie ([...] zł).
Następnie, to jest wezwaniem z dnia 9 listopada 2015 r. zwrócono się do wnioskodawcy o uprawdopodobnienie danych, na które się powołał, a mianowicie o:
- udokumentowanie aktualnej wysokości wydatków związanych z utrzymaniem się (energia elektryczna, woda, wywóz śmieci, usługi telekomunikacyjne itp.);
- nadesłanie dokumentów potwierdzających wysokość dochodów uzyskiwanych z tytułu alimentów oraz świadczenia dla bezrobotnych;
- wskazanie, do kogo należy lokal lub budynek, w którym zamieszkuje wraz z córką.
W wyznaczonym siedmiodniowym terminie W.D. nie udzielił na powyższe wezwanie żadnej odpowiedzi.
W toku rozpoznania wniosku zważono, co następuje.
Stosownie do art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a., stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy. Zgodnie zaś z art. 245 §1 przywołanej regulacji, prawo pomocy może zostać udzielone w zakresie częściowym lub całkowitym.
W pierwszej kolejności należy odnotować, że przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest decyzja administracyjna wydana w sprawie dotyczącej stypendium szkolnego będącego świadczeniem stanowiącym formę szeroko pojętej pomocy społecznej. Przyjdzie więc stwierdzić, że skarżąca jest w tej sprawie zwolniona od kosztów sądowych z mocy samego prawa, na podstawie art. 239 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a., a co za tym idzie, wniosek o zwolnienie jej z obowiązku uiszczenia tych kosztów jest bezprzedmiotowy i jako taki nie podlega rozpoznaniu (stanowisko zgodne z zarządzeniami Przewodniczącego Wydziału IV z dnia 21 września oraz 26 października 2015 r. - karty nr 1 i 14 akt sprawy).
Odnosząc się do natomiast do wniosku o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika należy wskazać, iż w myśl zasady wynikającej z art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a., przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie częściowym (czyli, zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a. mogącym obejmować między innymi ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
O ewentualnym przyznaniu prawa pomocy przesądza zatem przesłanka zobiektywizowana, o czym świadczy słowo "wykazanie", które nakłada na stronę nie tylko powinność uprawdopodobnienia ale więcej, formułuje obowiązek wskazania przez nią obiektywnie zaistniałych przesłanek stanu rzeczywistego (por. P. Dobosz, Procedury administracyjne, model sądownictwa administracyjnego a "prawo pomocy" [w:] praca zbiorowa pod red. J. Stelmasiaka, J. Niczyporuka, S. Fundowicza, Polski model sądownictwa administracyjnego, Oficyna Wydawnicza VERBA s. c., Lublin 2003, s. 120). Oznacza to, że inicjatywa dowodowa w stosunku do okoliczności, z których strona wnioskująca zamierza wywieść skutki prawne leży po stronie wnioskodawcy, a nie rozpoznającego wniosek. Nie budzi zatem wątpliwości, że rozstrzygnięcie wniosku zależy od tego, co zostanie udowodnione przez stronę (por.: J. P. Tarno: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Wyd. Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004, s. 319).