Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Poznaniu Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 14 września 2010 na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi J.M. na decyzję Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu z dnia [...] stycznia 2010r. nr [...] w przedmiocie uprawnień do kierowania pojazdami postanawia odmówić przyznania prawa pomocy
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 24 czerwca 2010r. wydał wyrok w sprawie dotyczącej skargi na decyzję Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu z dnia [...] stycznia 2010r. nr [...] w przedmiocie uprawnień do kierowania pojazdami. Skarżący celem skutecznego złożenia skargi kasacyjnej złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego. Z informacji zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż wnioskodawca prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe a źródłem jego utrzymania jest emerytura wynosząca [...] zł. Wykonywanie wolnego zawodu (rzeczoznawcy) jest zawieszone z uwagi na zły stan zdrowia. Wnioskodawca ujawnił również posiadanie mieszkania o pow. [...] m2. i poinformował, iż jego emerytura objęta jest egzekucja komorniczą.
Sąd celem doprecyzowania sytuacji majątkowej wnioskodawcy, pismem z dnia 12 sierpnia 2010r. (odebranym w dniu 16 sierpnia 2010r. - k.70 akt) wezwał go do przedłożenia kopii zeznań podatkowych za lata 2008 - 2009, wyciągów z posiadanych kont bankowych oraz lokat i kart kredytowych należących do skarżącego za okres ostatnich 6 miesięcy, określenia kwoty stałych wydatków miesięcznych (np. prąd, gaz, leki itp.), przedłożenia kopii odcinka emerytury, złożenia wyjaśnień dotyczących egzekucji komorniczej [...] (wysokość zadłużenia pierwotnego i pozostałego do spłaty, przedłożenia kopii tytułu egzekucyjnego), wyjaśnienia informacji dotyczących rodzaju wykonywanych opinii jako rzeczoznawca i przedłożenia dokumentu potwierdzającego zawieszenie wykonywania zawodu rzeczoznawcy wskazania posiadanych pojazdów mechanicznych (marka, rok prod.).
Wnioskodawca nie udzielił odpowiedzi na powyższe wezwanie Sądu.
W związku z powyższym stwierdzić należy, że na podstawie art. 245 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, które obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przesłanki regulujące przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej zawarte są w art. 246 §1 pkt 2 ppsa, zgodnie z którym prawo pomocy w zakresie częściowym Sąd przyznaje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Instytucja prawa pomocy jest jednak wyjątkiem od ogólnej zasady ustanowionej w art. 199 ppsa, zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Mając na względzie fakt, iż prawo pomocy jest formą dotowania strony przez Państwo, poprzez zapewnienie jej bezpłatnego udziału w procesie, uwzględniając nieostre kryteria sformułowane w art. 246 § 1 ppsa - konieczne jest dokładne ustalenie faktycznej kondycji finansowej wnioskodawcy (por. post. NSA z dnia 12 czerwca 2007 r., sygn. akt II FZ 214/07, niepubl.), celem stwierdzenia, czy rzeczywiście potrzebuje on wsparcia ze strony Państwa, bez którego nie mógłby korzystać ze swojego konstytucyjnego prawa do sądu. Uwzględniając wyjątkowy charakter instytucji przyznania prawa pomocy oczywistym jest, że rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy możliwa jest weryfikacja danych przedstawionych przez wnioskodawcę. Stąd też - w przypadku gdy oświadczenia zawarte we wniosku budzą wątpliwości lub okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych strony oraz jej stanu rodzinnego - stosownie do art. 255 ppsa., Strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego. Powołany przepis wprost upoważnia do żądania dokumentów lub oświadczeń, pozwalających na zbadanie oświadczeń strony w zakresie jej sytuacji materialnej.