Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Poznaniu Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2009r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A.S na postanowienie Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] marca 2009r nr [...] w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania postanawia odmówić przyznania prawa pomocy /-/ D.Mataczyński
B.D. będąc uczestnikiem postępowania w sprawie ze skargi A.S. na postanowienie Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] marca 2009r. nr [...] w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania, wraz z zażaleniem na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 15 września 2009r. w przedmiocie odmowy wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia, złożyła urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż wnioskodawczyni prowadzi gospodarstwo domowe wraz z mężem i nie ma żadnego dochodu (działalność gospodarcza prowadzona pod firmą T. s.c. za 2008r. przyniosła straty). Wnioskodawczyni podała również, że posiada mieszkanie o pow. [...] m2.
Sąd celem doprecyzowania sytuacji majątkowej wnioskodawczyni pismem z dnia 5 listopada 2009r. (odebranym w dniu 18 listopada 2009r. k. 380 akt) wezwał B.D. do przedłożenia kopii zeznań podatkowych za lata 2007 - 2008; przedłożenia wyciągów z posiadanych kont bankowych oraz lokat i kart kredytowych należących do niej i jej męża za okres ostatnich 6 miesięcy; określenia źródeł i wysokości dochodów męża uczestniczki; określenia kwoty stałych wydatków miesięcznych (np. prąd, gaz, leki itp.); przedłożenia kopii dokumentacji finansowej prowadzonej działalności gospodarczej za 2009r. sporządzanej dla celów podatkowych oraz informacji z Urzędu Skarbowego o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek dochodowy i podatek VAT. B.D. nie odpowiedziała na powyższe wezwanie.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż na podstawie art. 245 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002r., Nr 153, poz. 1270 - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, które obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przesłanki regulujące przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej zawarte są w art. 246 §1 pkt 2 ppsa, zgodnie z którym prawo pomocy w zakresie częściowym Sąd przyznaje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Prawo pomocy jest więc szczególną formą pomocy państwa przyznawanej osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej uniemożliwiającej lub ograniczającej dostęp do sądu. Przy czym, chodzi o trudną sytuację materialną danej osoby lub rodziny, ale uwzględniającą także odniesienia obiektywne, tzn. sytuację na rynku pracy, poziom wynagrodzeń i świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego oraz poziom życia większości rodzin. Co do zasady prawo pomocy nie powinno być więc udzielane osobom, które otrzymują stałe miesięczne dochody w wysokości przewyższającej kwotę przeznaczaną na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Sytuacja taka pozwala bowiem na przygotowanie się do wszczęcia akcji sądowej poprzez zaoszczędzenie odpowiednich środków na ten cel (por. M. Budachowska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowo-administracyjnym, cz. II. Doradztwo Podatkowe 2005/9/51, Lex nr 49597). Zauważyć należy również, iż zgodnie z ogólną zasadą, strona która wniosła skargę do sądu powinna gromadzić środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem sądowym. Dla uznania wniosku za uzasadniony decydujące znaczenie ma więc brak możliwości zgromadzenia środków finansowych w dłuższym okresie, o ile istniały podstawy do przewidywania tego wydatku. Potwierdza to orzecznictwo sądowe z którego wynika, że ubiegający się o zwolnienie od kosztów sądowych w każdym przypadku powinien poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdy poczynione w ten sposób oszczędności okazały się nie wystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa (zob. postanowienie SN z dnia 24 września 1984r. II CZ 104/84). Obowiązek wykazania, iż nie jest w stanie zgromadzić odpowiednich środków na opłacenie kosztów koniecznych do prowadzenia postępowania przed sądem administracyjnym, w tym również w drodze oszczędności we własnych wydatkach spoczywa jednak na wnioskodawcy.