Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Małaszewska - Litwiniec po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu M. A. o postanowienia Referendarza sądowego z dnia 7 grudnia 2015 r. o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi M. A. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania utrzymać w mocy postanowienia Referendarza sądowego z dnia 17 grudnia 2015 r., sygn. IV SA/Wa 2978/15
Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 17 grudnia 2015 r., w sprawie ze skargi M. A. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania, odmówił przyznania skarżącej prawa pomocy w zakresie całkowitym.
W uzasadnieniu postanowienia Referendarz wskazał, że nie było możliwe dokonanie oceny sytuacji majątkowej strony skarżącej, ponieważ M. A. nie przedstawiła - mimo wezwania - wszystkich dokumentów i materiałów źródłowych dotyczących jej sytuacji materialnej. Zdaniem Referendarza sądowego utrzymanie czterech osób, w tym domu oraz dwóch nieruchomości przy deklarowanym dochodzie 150 zł na osobę miesięcznie bez jakichkolwiek innych źródeł dochodu budzi wątpliwości ponieważ przeczy logice i doświadczeniu życiowemu
Na to postanowienie w ustawowym terminie sprzeciw wniosła M. A. W jego uzasadnieniu wskazała, że wnioski Referendarza nie są poparte żadnym dowodem, lecz tylko subiektywną oceną. Utrzymanie mieszkańca wsi odbiega bowiem od kosztów utrzymania mieszkańca miasta. Do sprzeciwu skarżąca dołączyła sprawozdanie finansowe, uchwałę zgromadzenia oraz rachunek zysków i strat firmy [...] sp. z o.o., której jej mąż jest prezesem zarządu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Sprzeciw nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 260 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) rozpoznając sprzeciw od zarządzenia i postanowień, o których mowa w art. 258 § 2 pkt 6-8, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego zmienia albo utrzymuje w mocy.
W ocenie Sądu rozstrzygnięcie Referendarza sądowego odpowiada prawu.
Wskazać należy, że prawo pomocy jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa (na koszt podatników) i winno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Strona występująca na drogę postępowania sądowego winna mieć świadomość obowiązku ponoszenia kosztów tego postępowania i wnosząc o zwolnienie z tego obowiązku uprawdopodobnić w sposób wiarygodny i rzetelny, że zachodzą przesłanki do uwzględnienia wniosku. Jedynym kryterium oceny wniosku o przyznanie prawa pomocy jest kryterium majątkowe, a zatem Sąd bada stan majątkowy i rodzinny wnioskodawcy.
We wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżąca podała, że we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje z mężem, córką (studentką) oraz synem (uczniem). Wskazała, że ona oraz dzieci nie pracują, zaś cała rodzina utrzymuje się z renty męża skarżącej w wysokości 600 zł oraz wynagrodzenia z tytułu prowadzenia agencji pocztowej w wysokości 900 zł. Część tej kwoty potrącana jest przez komornika. Skarżąca oświadczyła, że jest właścicielką dwóch działek o pow. 0,80 ha, oraz współwłaścicielką działki o pow. 0,97 ha. Jako stałe miesięczny wydatki skarżąca wskazała - opłata za energię - 250 zł, gaz 100 zł, koszty leczenia 120 zł.