Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Izabela Ostrowska po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku P. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym ze skargi P. K. na bezczynność Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego postanawia : odmówić P. K. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym dotyczącym zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego.
Pismem z dnia 15 maja 2012 r. ( data wpływu do Sądu 21 maja 2012 r.) skarżący wniósł sprzeciw od postanowienia referendarza sądowego z dnia 20 kwietnia 2012 r., którym odmówiono przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym tj. zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego.
W złożonym sprzeciwie skarżący wyjaśnił, że kredyt zaciągnął w celu zapłaty kosztów adwokatowi, który reprezentował go w Sądzie cywilnym. Wnioskodawca zwrócił się o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu, gdyż nie stać go na jego ustanowienie.
Mając na uwadze, iż zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U z 2012r. poz. 270), zwanej dalej jako p.p.s.a.) wobec wniesienia sprzeciwu od postanowienia wydanego przez referendarza sądowego, postanowienie to traci moc, Sąd rozpoznając sprawę ponownie, zważył co następuje :
Przepisy ustawy p.p.s.a. przewidują możliwość przyznania stronom postępowania prawa pomocy. Prawo pomocy może być przyznane stronie w zakresie całkowitym (art. 245 § 2 p.p.s.a) lub częściowym (art. 245 § 3 p.p.s.a.), przy czym jego przyznanie uzależnione jest od spełnienia przez stronę ustawowo przewidzianych przesłanek. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu. Przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie pełnomocnika. W niniejszej sprawie wnioskodawca wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.
Stosownie zaś do treści art. 246 §1 p.p.s.a przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym- gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania ( pkt 1 ), a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ( pkt 2).
Podkreślić należy, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe ( por. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi -Komentarz B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, wyd. Zakamycze 2005 , s. 594).
Instytucja przyznania prawa pomocy ma zatem charakter wyjątkowy i jest stosowana tylko w przypadkach osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Może być więc przyznane na wniosek osób bardzo ubogich znajdujących się ze względu na różne zdarzenie życiowe w sytuacji, która nie pozwala im na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, lub gdy ich poniesienie byłoby związane z poniesieniem uszczerbku koniecznego dla wnioskującego i jego rodziny, tj. uniemożliwiłoby zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb życiowych.