Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Monika Kramek po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi E.K. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie utraty statusu osoby bezrobotnej postanawia: 1. umorzyć postępowanie w zakresie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, 2. odmówić przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie.
W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy E.K. podał, że jest osobą samotnie gospodarującą, bez dochodu, majątku i możliwości zarobkowych. Jednocześnie podał, że spłaca pożyczkę -[...]zł, ponosi koszty utrzymania mieszkania - [...] zł rocznie oraz koszty leczenia [...] zł miesięcznie.
W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia wniosku skarżący wyjaśnił, że koszty jego utrzymania ponosi matka, która również pożycza "od znajomych" na utrzymanie syna. Oświadczył, że z powodu posiadanych schorzeń nie może pracować fizycznie. Pożyczka, którą zaciągnął przeznaczona została na remont dachu. Do pisma skarżący załączył zaświadczenie o niekorzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej, fakturę za leki oraz odcinek emerytury matki.
Mając powyższe na uwadze zważono, co następuje:
W myśl art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm. - dalej "p.p.s.a.") prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.
Zgodnie natomiast z art. 249a powołanej ustawy, jeżeli strona cofnie wniosek lub rozpoznanie wniosku stało się zbędne, postępowanie w sprawie przyznania prawa pomocy umarza się. W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni zwolniona jest z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych z mocy ustawy. Zwolnienie to wynika z art. 239 § 1 pkt 1 lit. e) powołanej ustawy, zgodnie z którym, strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących statusu bezrobotnego, zasiłków oraz innych należności i uprawnień przysługujących osobie bezrobotnej, nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.
Rozpoznawanie złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych stało się więc zbędne i postępowanie podlega umorzeniu, stosownie do treści art. 249a p.p.s.a.
Odnośnie natomiast wniosku o ustanowienie pełnomocnika wskazać należy, że ustanowienie go w toku postępowania przed sądem administracyjnym I instancji powinno mieć charakter zupełnie wyjątkowy. Sąd bowiem obowiązany jest czuwać nad tym, by stronom występującym w sprawie bez pełnomocnika udzielać potrzebnych wskazówek, co do czynności procesowych oraz pouczać ich o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań (art. 6 ustawy p.p.s.a.). Natomiast skarga ma dla Sądu wyłącznie walor niewiążącej informacji o wadliwości aktu, czy działania (zaniechania) organu, bowiem Sąd z urzędu zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę wszelkich naruszeń prawa jakie stwierdzi badając daną sprawę. Sąd także ocenia, czy organy administracyjne zastosowały wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze (art. 134 ustawy p.p.s.a.). Wskazane uregulowania gwarantują, że niezależnie od fachowości formułowanych przez wnioskodawcę zarzutów, czy braku jego zaangażowania w postępowanie sądowoadministracyjne (skarżący nie ma obowiązku uczestniczenia w posiedzeniach Sądu) akt będący przedmiotem zaskarżenia zostanie wszechstronnie przez Sąd zbadany pod względem jego zgodności z prawem (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 stycznia 2005 r., sygn. akt OZ 1134/04).
Ponadto, ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika prawnego z urzędu następuje tylko wówczas, gdy brak profesjonalnej pomocy prawnej może pozbawić stronę możliwości obrony swoich praw. Takie niebezpieczeństwo nie zachodzi w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym z uwagi na wyżej opisane gwarancje procesowe przewidziane w art. 134 § 1 i art. 140 § 1 ustawy p.p.s.a. (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2008 r. sygn. akt II OZ 625/08). Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że skarżący nie wykazał by istotnie brak pracy wynikał z przyczyn od niego niezależnych w szczególności, że względy zdrowotne uniemożliwiają mu podjęcie jakiejkolwiek pracy. Okoliczności pozostawania w bardzo trudnej sytuacji materialnej nie potwierdza również fakt, że skarżący nie korzysta ze świadczeń pomocy społecznej.
Z wymienionych wyżej względów na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanowiono, jak w sentencji.