Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zajda (spr.) Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędzia del. WSA Ewa Cisowska-Sakrajda Protokolant Nina Pruk po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 października 2015 r. sygn. akt V SA/Wa 1392/15 w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie restrukturyzacji należności celnych 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od J. S. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 26 października 2015 r. oddalił skargę J. S. [...] na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z [...] grudnia 2014 r. w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie restrukturyzacji należności publicznoprawnych od zaległości z tytułu należności celnych (opłaty manipulacyjnej dodatkowej).
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym sprawy:
W dniu 5 listopada 2002 r. J. S. prowadzący firmę "T." wystąpił o restrukturyzację należności celnych - opłaty manipulacyjnej dodatkowej w kwocie 116.648 zł, określonych decyzją Dyrektora Urzędu Celnego w Cieszynie z [...] czerwca 2002 r. na podstawie ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287 ze zm.; dalej: ustawa o restrukturyzacji).
Decyzją z [...] sierpnia 2005 r. Naczelnik Urzędu Celnego w [...] odmówił objęcia opłaty manipulacyjnej dodatkowej restrukturyzacją. Rozstrzygnięcie zostało utrzymane w mocy decyzją Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z [...] października 2009 r. Obie te decyzje zostały uchylone wyrokiem z 29 czerwca 2010 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Rozpatrując ponownie sprawę organ I instancji wezwał J. S. do przedłożenia wystąpienia do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wydanie opinii w sprawie pomocy indywidualnej na restrukturyzację. Strona okazała kopię wniosku, jednak Naczelnik Urzędu Celnego w [...] wobec uzyskania informacji o uznaniu przez Prezesa UOKiK wniosku strony za wycofany, postanowieniem z [...] marca 2011 r. poinformował stronę o zakończeniu postępowania, a następnie decyzją z [...] kwietnia 2011 r. odmówił objęcia restrukturyzacją zaległości z tytułu należności celnych, tj. opłaty manipulacyjnej dodatkowej.
Po uchyleniu powyższego rozstrzygnięcia przez Dyrektora Izby Celnej w Warszawie decyzją z [...] lipca 2011 r., Naczelnik Urzędu Celnego w [...] decyzją z [...] lutego 2012 r. umorzył postępowanie w sprawie. W dniu [...] lutego 2013 r. decyzja o umorzeniu postępowania została uchylona przez Dyrektora Izby Celnej w Warszawie.
Organ odwoławczy stwierdził, że w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w sprawie doszło do zmiany przepisów prawa, które zmodyfikowały procedurę. Oznacza to, że zastosowanie znajduje zasada o poddaniu czynności prawnej reżimowi wynikającemu z przepisów obowiązujących w dacie dokonania czynności.
Ponieważ wnioskowana decyzja ustala (przyznaje) określoną preferencję, a zatem ma charakter konstytutywny, organy podatkowe w ramach postępowania restrukturyzacyjnego winny stosować przepisy prawa materialnego z daty wydania decyzji, a nie złożenia wniosku. W świetle powyższego, późniejsze wprowadzenie obowiązku uzyskania opinii Prezesa UOKiK jako warunku formalnego a nie merytorycznego również wiąże stronę.
Strona, która w dacie złożenia wniosku była zwolniona z obowiązku przedstawienia opinii Prezesa UOKiK, na skutek zmiany przepisów obowiązana była do jej przedłożenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania (stosownie do art. 9 pkt 1 ustawy o restrukturyzacji, odpowiednie zastosowanie mają przepisy Ordynacji podatkowej m.in. w zakresie zobowiązań podatkowych wymienionych w art. 6 ustawy o restrukturyzacji, czyli między innymi do należności celnych).