Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Cezary Pryca (spr.), Sędziowie NSA Maria Myślińska, Urszula Raczkiewicz, Protokolant Natalia Filipiak, po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2007 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Towarzystwa Maklerskiego, Handlowego i Produkcyjnego [...] Spółki Akcyjnej w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lipca 2005 r. sygn. akt V SA 3877/03 w sprawie ze skargi Towarzystwa Maklerskiego, Handlowego i Produkcyjnego [...] Spółki Akcyjnej w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z dnia [...] sierpnia 2003 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania restrukturyzacyjnego dotyczącego należności celnych oddala skargę kasacyjną;-
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 6 lipca 2005 r., sygn. akt V SA 3877/03 oddalił skargę Towarzystwa Maklerskiego, Handlowego i Produkcyjnego [...] SA w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z dnia [...] sierpnia 2003 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania restrukturyzacyjnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podał, że Towarzystwo Maklerskie, Handlowe i Produkcyjne [...] SA w W. w wyniku umowy zawartej z austriacką firmą [...] otrzymało licencję na przemysłowy montaż samochodów. Podstawą prawną określającą zasady przewozu części i podzespołów samochodowych - z zastosowaniem zerowej stawki - były uwagi dodatkowe 2 do oddziałów 84 i 87 taryfy celnej. Do warunków, które zapewniały Spółce korzystanie z preferencyjnej stawki celnej, oprócz wymogów technicznych, jakie muszą spełniać poszczególne części wykorzystywane w montażu przemysłowym pojazdów, oraz konieczności posiadania przez montaż charakteru przemysłowego należało także osiągnięcie przez zakład montujący określonej liczby zmontowanych pojazdów, w tym przypadku nie mniej niż 200 sztuk w skali roku.
Limity ilościowe nie zostały przez importera dotrzymane. Dyrektor Urzędu Celnego w Poznaniu wydał decyzje wymierzające należności celne. Prawidłowość tych rozstrzygnięć potwierdził wyrokami Naczelny Sąd Administracyjny, który oddalił skargi ww. spółki na decyzje Prezesa Głównego Urzędu Ceł.
W dniu 20 listopada 2002 r. spółka - stosownie do treści art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych przedsiębiorców (Dz. U. Nr 155, poz. 1287 ze zm.), złożyła wniosek o restrukturyzację należności celnych, wymierzonych przez Dyrektora Urzędu Celnego w Poznaniu.
Naczelnik Urzędu Celnego II w Warszawie decyzją z dnia [...] czerwca 2003 r. umorzył postępowanie, uznając je za bezprzedmiotowe. Organ stwierdził, że zaległości celne nie podlegają restrukturyzacji, skoro w toku postępowania kontrolnego ustalono, że są one efektem czynności prawnych, mających na celu obejście przepisów o należnościach celnych lub przepisów dotyczących wymiaru i poboru tych należności.
Dyrektor Izby Celnej w Warszawie decyzją z dnia [...] sierpnia 2003 r. utrzymał powyższą decyzję w mocy.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Spółka podniosła, że organy celne nie wskazały zarówno dowodów, jak też przepisów prawnych, z których by wynikało, że strona swoim postępowaniem zmierzała do "obejścia przepisów o należnościach celnych". Instytucja "obejścia przepisów prawa podatkowego" nie ma charakteru normatywnego, a zatem nie wystarczy samo stwierdzenie, że określona czynność stanowiła obejście przepisów prawa podatkowego, lecz musi to wynikać z całokształtu okoliczności sprawy. Ciężar dowodu, że strona celowo zmierzała do obejścia prawa celnego i podatkowego spoczywał na organie celnym, który spełnienia tej przesłanki jednak nie udowodnił.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie, powołał się na art. 6 ust. 4 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, zgodnie z którą nie podlegają restrukturyzacji zaległości celne, określone w decyzji właściwego organu celnego, jeżeli zaległości te określone zostały w związku z dokonywaniem czynności prawnych mających na celu obejście przepisów o należnościach lub przepisów dotyczących wymiaru i poboru tych należności. Do zadań organu restrukturyzacyjnego należy ocena, czy należności objęte wnioskiem powstały na skutek działań prowadzących do obejścia przepisów prawa. Tym samym należności celne w niniejszej sprawie nie podlegają restrukturyzacji, ponieważ - jak wynika z decyzji Dyrektora Urzędu Celnego - powstały w związku z naruszeniem przepisów prawa. Spółka otrzymała licencję na przemysłowy montaż samochodów, w związku z czym dokonywała obrotu towarowego za granicą, a przedmiotem importu były części do montażu przemysłowego z zerową stawką celną. Decyzje dopuszczające towary do obrotu na polskim obszarze celnym wydano pod warunkiem spełnienia wymogów zawartych w obowiązujących przepisach dotyczących montażu przemysłowego.