Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędzia NSA Lidia Ciechomska-Florek Sędzia del. WSA Piotr Kraczowski (spr.) Protokolant Anna Sobińska po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej W. Spółki z o.o. w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 8 marca 2016 r. sygn. akt III SA/Po 1096/15 w sprawie ze skargi W. Spółki z o.o. w P. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu należności celnych 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną decyzję; 3. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu na rzecz W. Spółki z o.o. w P. 63777 (sześćdziesiąt trzy tysiące siedemset siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (dalej: WSA) wyrokiem z 8 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Po 1096/15 oddalił skargę W. Sp. z o.o. w P. (dalej: skarżąca lub spółka) na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu (dalej: Dyrektor IC) z [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu należności celnych.
WSA rozstrzygał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z [...] sierpnia 2000 r., która została zmieniona decyzją z [...] marca 2001 r., Dyrektor Urzędu Celnego w Poznaniu uznał zgłoszenia celne złożone przez spółkę za nieprawidłowe w części dotyczącej klasyfikacji towarowej i stawki celnej oraz określił kwotę długu celnego. Zmieniona decyzja, w której treści zawarto informację o zarejestrowaniu kwoty długu celnego i wezwanie do jej zapłaty wraz z odsetkami została doręczona skarżącej [...] marca 2001 r.
Spółka złożyła odwołanie wnosząc o uchylenie wskazanej wyżej decyzji w całości zarzucając, że klasyfikacja zaimportowanych towarów była prawidłowa.
Decyzją z [...] maja 2010 r., Dyrektor IC uchylił zaskarżoną decyzję w całości i uznał wszystkie zgłoszenia celne za prawidłowe w zakresie klasyfikacji towarowej, stawki celnej oraz określenia kwoty długu celnego.
Spółka pismem z [...] czerwca 2010 r. wystąpiła o zwrot należności celnych przywozowych wraz z odsetkami.
Dyrektor IC decyzją z [...] sierpnia 2010 r. odmówił zwrotu należności celnych, gdyż wniosek o zwrot cła został złożony po terminie określonym w art. 246 § 4 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny (Dz. U. z 2001 r., Nr 75 poz. 802 ze zm.).
Orzekając na skutek odwołania, Dyrektor IC decyzją z [...] grudnia 2010 r. utrzymał w mocy decyzję odmawiającą zwrotu należności celnych, podtrzymując ustalenia faktyczne i argumentację prawną wyrażoną w decyzji z [...] sierpnia 2010 r.
Wyrokiem z 18 maja 2011 r., sygn. akt III SA/Po 152/11, WSA uwzględnił skargę spółki i uchylił decyzję Dyrektora IC z [...] grudnia 2010 r., a także decyzję tego organu z [...] sierpnia 2010 r., którą odmówiono spółce zwrotu należności celnych.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 20 lutego 2013 r., sygn. akt I GSK 1330/11 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA w Poznaniu.
Ponownie rozpoznając sprawę WSA wyrokiem z 20 września 2013 r., sygn. akt III SA/Po 808/13, uchylił zaskarżoną decyzję z [...] grudnia 2010 r. oraz poprzedzającą ja decyzję z [...] sierpnia 2010 r. Z uwagi na brak było ustaleń dotyczących tego, czy w okolicznościach rozpatrywanej sprawy zaistniały przyczyny uniemożliwiające spółce złożenie wniosku w terminie, z uwagi na "nieprzewidziane okoliczności", o których mowa w art. 246 § 6 Kodeksu celnego.
NSA wyrokiem z 21 stycznia 2015 r., sygn. akt I GSK 1964/13 oddalił skargę kasacyjną Dyrektora IC.
Decyzją z [...] maja 2015 r. Dyrektor IC odmówił zwrotu należności celnych. W uzasadnieniu wskazał, że nie sposób podzielić stanowiska spółki, że złożenie odwołania od decyzji z [...] grudnia 2000 r. stanowiło jednocześnie wniosek o zwrot należności celnych. Sądy administracyjne rozpoznając sprawę przesądziły bowiem, że spółka złożyła wniosek o zwrot należności celnych po terminie. Organ stwierdził, że spółka zwlekała ze złożeniem wniosku o zwrot cła - z uwagi na niezakończone postępowanie odwoławcze. Jednakże jej zachowanie było wynikiem świadomego i suwerennego wyboru czasu, w którym zdecydowała się ona z tym wnioskiem wystąpić. Decyzja ta okazała się jednak niewłaściwą i nie zapobiegła zajściu negatywnych zdarzeń i jego skutków. Organ wskazał, że postępowanie trwające 9 lat jest okolicznością niepożądaną z punktu widzenia interesu obywatela (publicznego), ale okoliczność ta nie uniemożliwiała złożenia wniosku w przewidzianym przepisami prawa terminie. Na marginesie organ zauważył, że długotrwałe postępowania celne i sądowoadministracyjne nie są okolicznością nadzwyczajną i nieprzewidywalną.