Zgodnie z załącznikiem 1a - Lista zadań priorytetowych, których realizacja może zostać rozpoczęta do 2013 r., pod pozycją 20 (po nowelizacji - poz. 22) znajduje się budowa obwodnicy Wałbrzycha w ciągu drogi krajowej nr 35 i określenie wartości projektu (214.721,70 tys. zł). Właściwy organ - Rada Ministrów - przewidział środki na budowę przyszłej drogi - obwodnicy Wałbrzycha w ciągu drogi krajowej nr 35 - w ramach Krajowego Funduszu Drogowego i jako beneficjenta wskazał Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad - Oddział we Wrocławiu.
Z wnioskiem z 5 sierpnia 2011 r. o wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej do Wojewody Dolnośląskiego wystąpił Generalny Dyrektor, reprezentowany przez Zastępcę Dyrektora Oddziału we Wrocławiu (s. 1, 26 decyzji z [...] kwietnia 2012 r.). Wyłącznie Generalny Dyrektor dysponuje środkami publicznymi na realizację obwodnicy Wałbrzycha. Przywrócenie miastu Wałbrzych statusu miasta na prawach powiatu nie wiązało się z transferem środków do budżetu gminy i nie miało żadnych skutków prawnych dla określenia podmiotu, obowiązanego do pokrycia kosztów nabycia nieruchomości, w tym odszkodowań, za nieruchomości konieczne do realizacji przyszłej drogi publicznej, objętej decyzji z [...] kwietnia 2012 r.
Mając na uwadze wzgląd na racjonalność ustawodawcy (M. Zieliński, Wykładnia, s. 296, nb 536), skoro zadania budowy przyszłej drogi realizuje Generalny Dyrektor i on dysponuje środkami publicznymi na ów cel, to także Generalny Dyrektor obowiązany jest z tych środków publicznych wypłacić stosowne odszkodowania.
Nieusprawiedliwiony okazał się zarzut naruszenia art. 1 ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w zw. z art. 19 ust. 2 i 5 ustawy o drogach publicznych przez niezastosowanie. Sąd I instancji prawidłowo uwzględnił zasady określania podmiotu odpowiedzialnego za realizację zadań zarządcy drogi. Dla uniknięcia zbędnych powtórzeń, należy odwołać się do argumentów podniesionych przy rozstrzygnięciu skargi kasacyjnej Generalnego Dyrektora. Skoro obwodnica objęta decyzją z [...] kwietnia 2012 r. nie została pobudowana jako obiekt budowlany, nie została oddana do użytku i nie istnieje w sensie faktycznym i prawnym jako droga publiczna, to Prezydent Miasta Wałbrzycha nie może być zarządcą tej drogi w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w zw. z art. 19 ust. 2 i 5 ustawy o drogach publicznych (M. Wolanin, Komentarz, s. 55, nb 17).
Sąd I instancji prawidłowo zastosował art. 22 w zw. z art. 12 ust. 4 i 4b ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Najwyższego i w doktrynie utrwalony jest pogląd, że odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość (lub inne prawo rzeczowe), jak również roszczenia z tym związane są - co do zasady -roszczeniami z zakresu prawa cywilnego (E. Mzyk w: Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, pod red. S. Kalusa, G. Bieńka, M. Gdesza, S. Kalusa, G. Matusika, S. Kalusa, LexisNexis 2012, s. 784-785, uw. 1, s. 786-787, uw. 1). Na skutek kolejnych wyroków Trybunału Konstytucyjnego i nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, konstrukcja odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość odpowiada ochronie cywilnoprawnej. Istotą odszkodowania jest wynikający z norm ustawowych obowiązek naprawienia szkody w dobrach jednej osoby (poszkodowanego) przez inny podmiot (dłużnika; M. Kaliński w: Prawo zobowiązań - część ogólna, pod red. Z. Radwańskiego, C.H. Beck, INP PAN 2014 s.12, nb 1; s. 80-82, nb 68-69). Mimo zatem odmiennych, odosobnionych poglądów, z istoty stosunku odszkodowawczego wynika, że Gmina Miasta Wałbrzych nie może kosztem własnego majątku wypłacić odszkodowanie Gminie Miasta Wałbrzych za utratę prawa własności nieruchomości, której własność przeszła w dniu uostatecznienia się decyzji z [...] kwietnia 2012 r. na rzecz Skarbu Państwa. Trafnie Sąd I instancji wskazał, że obowiązanym do wypłaty odszkodowania w niekwestionowanej przez strony wysokości obowiązany jest Generalny Dyrektor.
Norma wywiedziona z art. 30 § 4 k.p.a. nie znalazła w sprawie zastosowania. Nie stanowi bowiem samoistnej normy prawnej. Podstawą do wyprowadzenia następstwa prawnego są przepisy prawa materialnego. W sprawie jako wskazano takich przepisów brak.
W tym stanie rzeczy, skoro skargi kasacyjne nie zostały oparte na usprawiedliwionej podstawie, na mocy art. 184 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 204 pkt 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi.