1. Wszczęcie postępowania nadzwyczajnego w trybie art. 154 k.p.a. w celu weryfikacji prawomocnej decyzji w zakresie, w jakim - zgodnie z wnioskiem o zmianę tej decyzji - prowadzi ono do naruszenia związania oceną prawną wynikającą z prawomocnego wyroku oddalającego skargę na powyższą decyzję, jako naruszające art. 170 w zw. z art. 153 p.p.s.a., nie jest dopuszczalne 2. Nie można - powołując się na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego podejmować prób choćby pośredniego podważania w postępowaniu administracyjnym lub sądowoadministracyjnym treści ocen prawnych wyrażonych w orzeczeniach sądów administracyjnych, które stały się prawomocne przed dniem podjęcia powyższej uchwały
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz (spr.) Sędzia del. WSA Marcin Kamiński (autor uzasadnienia) Protokolant asystent sędziego Inesa Wyrębkowska po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M.D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 1383/15 w sprawie ze skargi M.D., E.K., J.K., F.K. oraz I.M. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [..] czerwca 2015 r. nr [..] w przedmiocie odmowy zmiany ostatecznej decyzji 1. oddala skargę kasacyjną; 2. odstępuje od obciążenia skarżącej kasacyjnie kosztami postępowania kasacyjnego na rzecz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w całości. V.S.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 14 stycznia 2016 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Wa 1383/15 oddalił skargę M. D., E. K., J. K., F. K. i I. M. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany ostatecznej decyzji.
Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Minister Skarbu Państwa decyzją z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] odmawiającą zmiany w trybie art. 154 § 1 k.p.a. ostatecznej decyzji Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] utrzymującej w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] marca 2011 r. nr [...] odmawiającą potwierdzenia M. D., E. K., J. K., F. K. oraz I. M. prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez P. K. nieruchomości, położonej w miejscowości [...], powiat [...], woj. [...], tj. poza obecnymi granicami RP.
W uzasadnieniu decyzji Minister Skarbu Państwa wskazał, że Wojewoda działając na podstawie art. 7 ust. 2 w związku z art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej decyzją z dnia [...] marca 2011 r. odmówił w/w osobom potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP. Powodem odmowy była utrata przez P. K. w momencie wyjazdu na obecne tereny RP majątku na skutek wcielenia nieruchomości do kołchozu oraz brak wykazania przymusu przy opuszczeniu nieruchomości oraz tzw. kresów wschodnich w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r.
Decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. Minister Skarbu Państwa utrzymał w mocy powyższą decyzję Wojewody.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 9 listopada 2011 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Wa 1651/11 oddalił skargę M. D. na powyższą decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2011 r. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem [...] stycznia 2012 r.
Pismem z dnia [...] lutego 2015 r. M. D. złożyła w imieniu swoim oraz pozostałych stron wniosek o zmianę ostatecznej decyzji Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2011 r.
Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2015 r. Minister Skarbu Państwa wszczął postępowanie w sprawie. Następnie Minister decyzją z dnia [...] maja 2015 r. odmówił zmiany ostatecznej decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r.
Minister Skarbu Państwa podkreślił, że z treści art. 154 § 1 k.p.a. wynika, iż decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Organ przytoczył stosowne orzecznictwo sądowoadministracyjne odnoszące się do art. 154 § 1 k.p.a. oraz podkreślił, że okoliczności wymienione przez wnioskodawców we wniosku o zmianę ostatecznej decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r. oraz w wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, nie stanowią podstawy do zmiany wspomnianego rozstrzygnięcia organu odwoławczego oraz potwierdzenia stronom prawa do rekompensaty. Minister Skarbu Państwa wskazał, że we wniosku z dnia [...] lutego 2015 r. o zmianę ostatecznej decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r. strony podkreśliły, że za zmianą decyzji organu drugiej instancji przemawia słuszny interes stron, który wynika ze zmiany linii orzeczniczej oraz zmiany stanu prawnego, jaki pojawił się po podjęciu przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały z dnia 16 grudnia 2013 r., sygn. akt I OPS 11/13, zgodnie z którą: "Włączenie do kołchozu lub nacjonalizacja z innych przyczyn nieruchomości, których dotyczy art. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (...), samo przez się nie wyklucza prawa do rekompensaty, określonego w art. 2 tej ustawy". W opinii organu wskazane powyżej podstawy żądania zmiany decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r. w oparciu o art. 154 § 1 k.p.a. są nieuzasadnione. Interes strony postępowania oraz interes społeczny - powinny być rozumiane w sposób obiektywny. Nie można zatem uznać za słuszny interes strony lub interes społeczny, w ujęciu art.154 k.p.a., subiektywnego przeświadczenia strony o doznanej krzywdzie, ani domagania się przez nią dokonania ponownych ustaleń stanu faktycznego, z którymi się nie godzi, a które były już przedmiotem rozpoznania zarówno przez organy administracji publicznej, jaki przez sądy. Ustosunkowując się do wniosku stron organ zaznaczył, że nie wypełnia przesłanki słusznego interesu strony samo jej przeświadczenie, iż po wydaniu przez NSA w Warszawie uchwały w składzie 7 sędziów z dnia 16 grudnia 2013 r. zaistniała realna możliwość uzyskania rekompensaty na skutek odmiennej, niż przyjęły to organy, interpretacji przepisów ustawy zabużańskiej. Zdaniem Ministra Skarbu Państwa interpretacja (stosowanie) przepisów ustawy należy do kompetencji organów administracji publicznej rozpatrujących sprawę. Fakt, że w przedmiotowej sprawie Wojewoda, Minister Skarbu Państwa oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, dokonały odmiennej interpretacji przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. niż uczynił to NSA w Warszawie w uchwale z dnia 16 grudnia 2013 r., nie stanowi przesłanki warunkującej uznanie interesu strony jako podstawy do zmiany ostatecznego rozstrzygnięcia zgodnie z art. 154 § 1 k.p.a. Okoliczności te z uwagi na fakt, iż są wynikiem interpretacji przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. nie mogą decydować o wykazaniu słusznego interesu strony postępowania. Powyższe działania stoją także w sprzeczności z interesem społecznym, o którym mowa w art. 154 k.p.a. Wzruszenie wszystkich decyzji organu sprzecznych z późniejszą uchwałą NSA w sposób znaczący przedłużyłaby czas rozpatrywania spraw oraz przyczyniłoby się do zachwiania zasady trwałości decyzji.