Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Bujko (spr.) Sędziowie Anna Lech NSA Grażyna Radzicka Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 marca 2007 r. sygn. akt IV SA/Gl 117/06 w sprawie ze skargi D. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Decyzją z dnia [...] wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta R. Ś. odmówiono przyznania D. M. prawa do zasiłku rodzinnego dla dzieci P. i A. M. oraz dodatków do tego zasiłku z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego oraz dodatków z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego. Organ ustalił, iż rodzice dzieci - D. M. i S. M. - mimo uzyskania w grudniu 2004 r. sądowego wyroku orzekającego separację - wspólnie mieszkają, prowadzą jedno gospodarstwo domowe a ojciec dzieci czynnie uczestniczy w ich wychowaniu i łoży na ich utrzymanie. D. M. i S. M. złożyli też wspólnie zeznanie podatkowe za rok 2004. Przemawia to za uznaniem, iż tworzą oni rodzinę, a ich miesięczny dochód stanowi suma dochodów uzyskiwanych przez wszystkich domowników. Tak ustalony miesięczny dochód małż. M. wynosi 2 884,48 zł i jest wyższy od kwoty 2 332 zł uprawniającej czteroosobową rodzinę do świadczeń rodzinnych. Mając to na względzie organ wymienioną na wstępie decyzją odmówił przyznania żądanych przez D. M. świadczeń. Decyzja ta została następnie utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...], które uznało za nieuzasadnione odwołanie wniesione przez D. M.
W skardze wniesionej na decyzję organu odwoławczego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach strona podniosła, że rozstrzygnięcia obu organów zostały oparte na niewiarygodnych i nieprecyzyjnych ustaleniach dokonanych nadto na podstawie danych z notatek służbowych niestanowiących formalnych dowodów. Ponownie stwierdziła, że do kilku lat nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego ze S. M. i wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.
Wyrokiem z dnia 22 marca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił zaskarżoną decyzję, a także poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta R. Ś. z dnia [...]. Sąd stwierdził w uzasadnieniu wyroku, że ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2255 ze zm.) uzależnia przyznanie przewidzianych w niej świadczeń od kryterium dochodowego rodziny określonego w art. 5 ust. 1 i 2. Przez dochód rodziny na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy rozumie się przeciętny, miesięczny dochód członków rodziny uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Jednocześnie, zgodnie z art. 3 pkt 16 powołanej ustawy, za rodzinę uważa się małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do 25 lat, a także - w szczególnych sytuacjach wskazanych tym przepisem - dziecko starsze. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że z brzmienia ostatnio powołanego przepisu wynika, iż ustalając pojęcie "rodziny" ustawodawca uwzględnił status prawny, a nie stan faktyczny lub przesłankę wspólnego gospodarowania. Skoro więc skarżąca pozostaje z mężem w prawnej separacji, który to stan zgodnie z art. 614 § 1 K.r.io.p. ma skutki prawne zrównane z orzeczeniem rozwodu, to niezależnie od wzajemnych relacji osobistych i majątkowych pomiędzy małżonkami S. M. przestał być członkiem rodziny D. M. w rozumieniu art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Sąd wskazał też, że skoro organ administracji bierze pod uwagę stan faktyczny istniejący w dacie wydania decyzji, to skład osobowy rodziny D. M. należało określić według stanu istniejącego w październiku 2005 r. W tym czasie S. M. nie można było uznać za członka rodziny D. M. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził następnie, że dla powyższych ustaleń nie ma znaczenia fakt wspólnego opodatkowania małż. M. z 2004 r. Zgodnie ze wskazaniem Sądu w toku dalszego postępowania organy nie powinny uznawać S. M. za członka rodziny D. M. i nie uwzględniać jego dochodów w dochodach tej rodziny.