Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Monika Nowicka Sędziowie sędzia NSA Iwona Bogucka sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Infrastruktury i Budownictwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 października 2017 r., sygn. akt IV SA/Wa 3071/16 w sprawie ze skargi J. M. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] września 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i oddala skargę; 2. zasądza od J. M. na rzecz Ministra Rozwoju i Technologii kwotę 460 (czterysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 13 października 2017 r., sygn. akt IV SA/Wa 3071/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi J. M. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z [...] września 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji, uchylił zaskarżoną oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] października 2015 r., nr [...] oraz zasądził od Ministra Infrastruktury i Budownictwa na rzecz skarżącej kwotę 680 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Prezydium Rady Narodowej m. L. Urząd Spraw Wewnętrznych orzeczeniem z [...] maja 1966 r., znak: [...] wywłaszczyło za odszkodowaniem nieruchomość położoną w L. przy ul. [...] oznaczoną jako działka nr [...] o pow. 2 215 m2 Zd. Nr [...], stanowiącą własność A. Z., J. G. i W. D.
Pismem z [...] czerwca 1992 r. J. M., działająca jako spadkobierczyni J. G. oraz w imieniu A. Z. i D. W., wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. orzeczenia Prezydium Rady Narodowej m. L.
Zawiadomieniem z [...] września 2013 r. Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zawiadomił strony o prowadzonym postępowaniu o stwierdzenie nieważności orzeczenia Prezydium Rady Narodowej w L., Urząd Spraw Wewnętrznych z [...] maja 1966 r.
Decyzją z [...] października 2015 r., nr [...] Minister Infrastruktury i Rozwoju odmówił stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Rady Narodowej m. L. z [...] maja 1966 r., znak: [...].
Pismem z [...] października 2015 r. J. M. wystąpiła o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Rozpatrując powyższy wniosek, Minister Infrastruktury i Budownictwa, decyzją z [...] września 2016 r., nr [...], utrzymał w mocy ww. decyzję.
Organ wskazał, że wywłaszczenia przedmiotowej nieruchomości dokonano na podstawie przepisów ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1961 r. Nr 18, poz. 94, dalej jako "ustawa z 12 marca 1958 r."). W sprawie istotne znaczenie ma ocena, czy spełnione zostały materialno-prawne przesłanki dopuszczalności wywłaszczenia. Zgodnie z art. 3 ust. 1 powołanej ustawy wywłaszczenie było dopuszczalne, jeżeli nieruchomość była ubiegającemu się o wywłaszczenie niezbędna na cele użyteczności publicznej, na cele obrony Państwa albo dla wykonania zadań określonych w zatwierdzonych planach gospodarczych.
W niniejszej sprawie celem wywłaszczenia nieruchomości położonej w L. przy ul. [...] o pow. 2 215 m2, oznaczonej jako działka nr [...], było przeznaczenie przedmiotowej nieruchomości pod ogrody działkowe, co wypełniało przesłankę użyteczności publicznej. Jak wynika z art. 1 ust. 4 ustawy z 9 marca 1949 r. o pracowniczych ogródkach działkowych (Dz. U. z 1949 r. nr 18, poz. 117) ogródki działkowe stanowiły urządzenia użyteczności publicznej. Natomiast zgodnie z art. 4 ww. ustawy pracownicze ogrody działkowe tworzyło się w każdym osiedlu, w którym co najmniej 20% ludności mieszkało w domach zbiorowych, pozbawionych ogrodów. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miały być przewidziane na ten cel odpowiednie obszary. Jednocześnie ustawa stanowiła, że w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przewidziane będą na ten cel "odpowiednie obszary" (art. 4 ustawy), oraz że gminie służy prawo nabycia na ten cel "odpowiednich terenów w drodze wywłaszczenia" (art. 7 ust. 3 ustawy). Oznacza to, że w sytuacji, w której zaistniały okoliczności określone w art. 4 ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych, na właściwym organie ciążył obowiązek podejmowania działań mających na celu zakładanie takich ogrodów.