Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Borowiec sędzia NSA Anna Lech Protokolant asystent sędziego Konrad Młynkiewicz po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T. L. i E. L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2008 r. sygn. akt I SA/Wa 477/08 w sprawie ze skargi T. L. i E. L. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] lutego 2008 r. nr [...] w przedmiocie wywłaszczenia i odszkodowania oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 477/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi T. L. i E. L. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia 11 lutego 2008 r., nr BO1w/781-O/2-396/07 w przedmiocie wywłaszczenia i odszkodowania, skargę oddalił.
Jak wynika z uzasadnienia wyroku, Wojewoda Śląski decyzją z dnia 5 maja 2004 r., nr RR/BAG.I/K/5340/1/04 ustalił lokalizację drogi ekspresowej S-69 Żywiec-Zwardoń, odcinek A-1: węzeł "Żywiec" - węzeł "Browar" od km 18+500 do km 23+145. Ponadto decyzją z dnia 28 maja 2007 r. Wojewoda orzekł o wywłaszczeniu na rzecz Skarbu Państwa z przeznaczeniem na realizację celu publicznego, jakim jest budowa ww. drogi ekspresowej nieruchomości położonej w gminie Żywiec, obręb Pietrzykowice, oznaczonej jako działki nr [...] o pow. 0,0616 ha, nr [...] o pow. 0,0011 ha, stanowiące współwłasność T. L. i E. L. oraz ustalił odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość w kwocie 27.822 zł.
Od powyższej decyzji odwołanie złożyli T. L. i E. L. zarzucając zaskarżonej decyzji błędne ustalenie kwoty odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość.
Minister Infrastruktury decyzją z dnia 11 lutego 2008 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Śląskiego z dnia 28 maja 2007 r.
Minister stwierdził, że Wojewoda Dolnośląski prawidłowo przeprowadził postępowanie wywłaszczeniowe i ustalił odszkodowanie należne z tytułu wywłaszczenia.
Odnosząc się do podniesionego w odwołaniu zarzutu niezastosowania art. 131 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami i nieprzyznania nieruchomości zamiennej organ wskazał, że przyznanie w ramach odszkodowania nieruchomości zamiennej nie stanowi obowiązku dla organu orzekającego o odszkodowaniu, a jedynie stanowi taką możliwość, w ramach posiadanych przez Skarb Państwa nieruchomości. Zgodnie z treścią tego przepisu na przyznanie nieruchomości zamiennej musi być uzyskana zgoda dotychczasowego właściciela lub użytkownika wieczystego. Oznacza to, że właściciel lub użytkownik wieczysty dysponuje jedynie prawem do przyjęcia albo odrzucenia propozycji przyznania nieruchomości zamiennej.
W obecnym stanie prawnym dotychczasowemu właścicielowi wywłaszczonej nieruchomości nie przysługuje roszczenie o przyznanie nieruchomości zamiennej.
Minister zauważył również, że domaganie się przez T. i E. L. wykupu tzw. "resztówki", na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r., Dz.U. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) nie jest możliwe, ponieważ przepis ten nie ma zastosowania w postępowaniu wywłaszczeniowym. Zdaniem organu wykup ten może dojść do skutku na podstawie umowy cywilnoprawnej, bądź w postępowaniu przez sądem powszechnym, przy założeniu, że wystąpią przesłanki zawarte w omawianym przepisie.
Od decyzji Ministra Infrastruktury z dnia 11 lutego 2008 r. T. i E. L. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarzucając zaskarżonej decyzji: 1) naruszenie prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.a. poprzez nierozważenie w całości materiału dowodowego, a w szczególności nieuwzględnienie wniosku o wykup pozostałych działek powstałych z podziału nieruchomości [...], czyli działek o nr [...] i [...], które to działki nie nadają się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele. Wskazując na powyższy zarzut skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji, w części dotyczącej nieobjęcia wykupem pozostałej części nieruchomości [...], jako naruszającej prawo i poprzedzającej ją decyzji Wojewody Śląskiego z dnia 28 maja 2007 r. oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu podnieśli, że nie można się zgodzić ze stanowiskiem Ministra Infrastruktury, co do braku możliwości zastosowania w sprawie art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. w postępowaniu wywłaszczeniowym, jak również ze stanowiskiem Wojewody Śląskiego, że nie było przesłanek do wykupu pozostałej części nieruchomości, która nie nadaje się do wykorzystywania na dotychczasowe cele. W ocenie skarżących z przepisu art. 13 ust. 3 przytaczanej ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. nie wynika w jaki sposób ma dojść do przejęcia, czyli czy ma być to przejęcie w drodze umowy cywilno-prawnej, czy w drodze decyzji o wywłaszczeniu. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Ministra Infrastruktury, ponieważ byłaby to wykładnia zawężająca tego przepisu, naruszająca zasadę równości wobec prawa.