Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Runge- Lissowska (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik Protokolant sekretarz sądowy Julia Chudzyńska po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2015r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Gdyni wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2013 r. sygn. akt I SA/Wa 2287/12 w sprawie ze skargi Prezydenta Miasta Gdyni wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej na decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 6 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Wa 2287/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Prezydenta Miasta Gdynia, wykonującego zadania starosty z zakresu administracji rządowej, na decyzję Ministra Transportu. Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Ministra Infrastruktury z [...] października 2010 r., nr [...], stwierdzającą nieważność decyzji Prezydenta Miasta Gdynia z [...] grudnia 1979 r., nr [...] oraz utrzymującej ją w mocy decyzji Wojewody Gdańskiego z [...] lutego 1980 r., nr [...], w części dotyczącej ustalonego odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości położonej w Gdyni przy ul. H., obejmującej parcele nr [...], [...], [...] i [...] o łącznej pow. 7951 m2 , zapisanej w księdze wieczystej KW Nr T.5 wyk. 83 C. jako własność J. i A. W..
Wyrok powyższy zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Decyzją z dnia [...] grudnia 1979 r. Prezydent Miasta Gdynia orzekł o wywłaszczeniu na rzecz Państwa, za odszkodowaniem w kwocie 143.118 złotych, wskazanej wyżej nieruchomości, stanowiącej wówczas własność F. W.. Prezydent orzekł jednocześnie, że odszkodowanie pomniejszone zostaje o kwoty zaległości podatkowych w wysokości 29.636 złotych ciążące na Franciszku W., zatem kwota odszkodowania przeznaczona do wypłaty wynosiła 113.482 złotych.
Od decyzji tej właściciel nieruchomości wniósł odwołanie, kwestionując ustaloną stawkę, wg której obliczone zostało odszkodowanie oraz zasadność pomniejszenia tego odszkodowania.
Decyzją z [...] lutego 1980 r. Wojewoda Gdański utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Wnioskiem z 8 stycznia 2007 r., zmodyfikowanym pismem z 30 listopada 2008 r., I. K. (następca prawny F. W.) wystąpiła o stwierdzenie nieważności ww. decyzji w części dotyczącej ustalonego w nich odszkodowania, podnosząc, że zostały one wydane z rażącym naruszeniem przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r., a to w związku z odstąpieniem od powołania przez organ wywłaszczeniowy biegłych z zakresu szacowania nieruchomości, a także brak udziału takich biegłych w rozprawie wywłaszczeniowo-odszkodowawczej.
Decyzją z dnia [...] października 2010 r. Minister Infrastruktury stwierdził nieważność decyzji Prezydenta Miasta Gdynia z [...] grudnia 1979 r. oraz utrzymującej ją w mocy decyzji Wojewody Gdańskiego z [...] lutego 1980 r. w części dotyczącej przyznanego odszkodowania. W uzasadnieniu organ wskazał, iż zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. - o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz.U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64 ze zm.) odszkodowanie ustalane było na podstawie wyników rozprawy po wysłuchaniu na niej opinii biegłych powołanych przez właściwy organ. Opinia taka powinna zawierać szczegółowe uzasadnienie. Tymczasem w przedmiotowej sprawie odszkodowanie ustalono bez uzyskania opinii biegłego. Jedyną bowiem opinią jaką dysponował organ wywłaszczeniowy, była opinia sporządzona 20 października 1976 r., a więc dwa lata przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego. Przy czym w opinii tej ustalając wartość mającej podlegać wywłaszczeniu nieruchomości biegły zastosował przelicznik 21,60 złotych za m2 - stosownie do powyższej ustawy oraz zarządzenia Prezydenta Miasta Gdynia z dnia 22 stycznia 1974 r. Nr 5 w sprawie ustalenia stawek odszkodowania z tytułu wywłaszczenia, nabycia lub przejęcia na własność Skarbu Państwa niektórych nieruchomości położonych na terenie m. Gdynia, co dawało łączną kwotę 171.742 złote. Prezydent Miasta Gdynia przyznał zaś odszkodowanie za przedmiotowe nieruchomości w kwocie niższej i w uzasadnieniu swojej decyzji nie wskazał przyczyn jego obniżenia. Z akt sprawy nie wynika też, by biegły sporządzał w toku postępowania wywłaszczeniowego ponowną opinię, uwzględniającą fakt, że rolnictwo nie było jedynym źródłem utrzymania właściciela nieruchomości, co powodowało obniżenie przelicznika za 1 m2 do kwoty 18 złotych. Świadczyło to, zdaniem Ministra, że na przeprowadzonej 31 października 1978 r. rozprawie organ nie przedstawił Franciszkowi W. operatu szacunkowego określającego wysokość ustalonego dla wywłaszczonej nieruchomości odszkodowania, tym samym uniemożliwiając mu w tym względzie zajęcie stanowiska. Organ stwierdził, że biegły nie tylko nie uczestniczył we wspomnianej rozprawie, ale w ogóle nie brał udziału w postępowaniu wywłaszczeniowym, bowiem organ nie wystąpił o sporządzenie wymaganej art. 22 ustawy z 1958 r. opinii, a tym samym rażąco naruszył ten przepis. To zaś uzasadniało stwierdzenie nieważności wydanych w sprawie decyzji w części odnoszącej się do ustalonego w nich odszkodowania, na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Jednocześnie Minister stwierdził, że ww. decyzji w zakwestionowanej części nie wywołały nieodwracalnych skutków prawnych, o których stanowi art. 156 § 2 k.p.a.