Dnia 30 grudnia 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski sędzia NSA Marian Wolanin sędzia del. WSA Dariusz Chaciński (spr.) po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Polskiego Związku Działkowców - stowarzyszenia ogrodowego w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 stycznia 2020 r. sygn. akt II SA/Kr 1231/19 w sprawie ze skargi Polskiego Związku Działkowców - stowarzyszenia ogrodowego w [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z dnia [...] sierpnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia prawa użytkowania nieruchomości 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżoną decyzję oraz decyzję Starosty [...] z dnia [...] maja 2019 r., nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz Polskiego Związku Działkowców - stowarzyszenia ogrodowego w [...] kwotę 1120 (tysiąc sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. V.S.
Zaskarżonym wyrokiem z 16 stycznia 2020 r., sygn. akt II SA/Kr 1231/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę Polskiego Związku [...] - [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z [...] sierpnia 2019 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia użytkowania nieruchomości.
W uzasadnieniu powołanego wyroku wskazano, że decyzją z [...] maja 2019 r., nr [...], Starosta [...] orzekł o umorzeniu, jako bezprzedmiotowego, postępowania administracyjnego w sprawie nabycia prawa użytkowania przez Polski Związek [...], nieruchomości zajmowanej przez [...] "[...] ", ozn. jako działki ewidencyjne nr [...], nr [...], nr [...] oraz nr [...], położone w obrębie [...], jedn. ewid. [...] - [...].
W wyniku rozpatrzenia odwołania Polskiego Związku [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie decyzją z [...] sierpnia 2019 r., znak [...], uchyliło decyzję organu I instancji w całości i w tym zakresie orzekło co do istoty sprawy w ten sposób, że odmówiło stwierdzenia nabycia prawa użytkowania przez Polski Związek [...], nieruchomości zajmowanej przez [...] "[...] " ozn. jako działki ewidencyjne nr [...], nr [...], nr [...] oraz nr [...] położonej w obrębie [...], jedn. ewid. [...]. W uzasadnieniu swojej decyzji organ odwoławczy przytoczył treść wybranych przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z 2017r., póz. 2176) i stwierdził, że ogród działkowy "[...] " położony w [...] (działki nr [...], nr [...], nr [...], nr [...]) powstał około 1930 r. i od tego czasu używany był jako ogród przyzakładowy Fabryki [...] w [...], a po nacjonalizacji jako pracowniczy ogród działkowy [...]. Obecnie, przedmiotowe działki nadal stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa i pozostają w użytkowaniu wieczystym: działka nr [...] - osób fizycznych; działka nr [...] - [...] Sp. z o.o. w [...] oraz działki nr [...], nr [...], nr [...] - [...] S.A. Z tego względu organ odwoławczy podzielił pogląd organu I instancji, że obciążenie tych działek prawem użytkowania wieczystego powoduje wyłączenie możliwości zastosowania art. 76 i art. 75 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, a ponadto zestawienie cech użytkowania wieczystego z ograniczonym prawem rzeczowym (użytkowanie) prowadzi do wniosku, że ich równoczesne wykonywanie jest niemożliwie. Powołując się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 4 lipca 2019 r., sygn. akt II SA/Kr 466/19, organ odwoławczy wskazał, że nabycie prawa użytkowania nieruchomości, czy to na podstawie art. 75 ust. 6, czy to na podstawie art. 76 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, może dotyczyć tylko nieruchomości Skarbu Państwa, które nie zostały jeszcze rozdysponowane i w związku z tym nadal pozostają w zasobie nieruchomości Skarbu Państwa. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 ustawy z 29 września 1990r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i wywłaszczaniu nieruchomości, grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), z wyłączeniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, będące w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych innych niż Skarb Państwa stają się z tym dniem z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego. Oznacza to zatem, że przedmiotowe nieruchomości zostały rozdysponowane w myśl art. 21 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U z 2018 r. poz. 2204). Zgodnie z tym przepisem, do zasobu nieruchomościami Skarbu Państwa należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności Skarbu Państwa i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste oraz nieruchomości będąca przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa. Skoro w niniejszej sprawie prawo użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości przysługiwało "[...] " S.A., to należy uznać, że w dniu wejścia w życie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, tj. w dniu 19 stycznia 2014 r., nieruchomości te były trwale rozdysponowane i Skarb Państwa nie posiadał jej w swoim zasobie. Dodać należy, że obecnymi użytkownikami wieczystymi tych nieruchomości są: [...] Sp. z o.o. w [...], [...] S.A. oraz osoby fizyczne, ale zmiana podmiotów w zakresie użytkowania wieczystego nastąpiła pod regulacją tego samego rodzaju, a mianowicie dotyczącą właśnie użytkowania wieczystego. Organ odwoławczy nie podzielił jednak stanowiska organu I instancji o bezprzedmiotowości postępowania wszczętego wnioskiem Polskiego Związku [...] o stwierdzenie nabycia prawa użytkowania nieruchomości zajmowanej przez [...] "[...] " w [...]. W ocenie Kolegium w przedstawionym stanie faktycznym zasadna jest odmowa stwierdzenia nabycia przez Polski Związek [...] prawa użytkowania opisanych powyżej działek.