Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia del. WSA Jolanta Górska (spr.) Protokolant asystent sędziego Anna Armińska po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2020 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T.G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2019 r. sygn. akt I SAB/Wa 149/18 w sprawie ze skargi T.G. na bezczynność Prezydenta m. st. Warszawy w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] lutego 2014 r. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z 14 stycznia 2019 r., sygn. akt I SAB/Wa 149/18, wydanym na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, oddalił skargę T.G. na bezczynność Prezydenta [...] w przedmiocie rozpoznania jej wniosku z [...] lutego 2014 r.
Jak wynika z uzasadnienia, wyrok ten wydany został w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
T.G. pismem z dnia [...] kwietnia 2015 r. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Prezydenta [...] w przedmiocie rozpoznania jej wniosku z dnia [...] lutego 2014 r.
W odpowiedzi na skargę Prezydent [...] wniósł o jej oddalenie, wskazując, że na powyższy wniosek Centrum Pomocy Społecznej [...] [...] udzieliło skarżącej odpowiedzi w piśmie zbiorczym z dnia [...] marca 2014 r. a pismo to zostało skutecznie doręczone skarżącej w dniu [...] marca 2014 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 3 grudnia 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 398/15, oddalił powyższą skargę, oceniając, że w niniejszej sprawie organ nie dopuścił się bezczynności. Sąd wyjaśnił przy tym, że skarżąca w dniu [...] lutego 2014 r. wystosowała do Ośrodka Pomocy Społecznej pismo zatytułowane "wniosek". Pismo to nie było jednak wnioskiem wszczynającym postępowanie w sprawie administracyjnej lecz stanowiło wyraz bogatej korespondencji z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, w której skarżąca, jak w dziesiątkach innych pism składanych do tego ośrodka, wyraża swoje niezadowolenie z jego pracy oraz zwraca się o wydawanie kserokopii składanych przez nią dokumentów oraz udzielanie informacji. W konsekwencji, Sąd uznał, że skoro pismo z [...] lutego 2014 r. nie wszczynało sprawy administracyjnej to nie sposób mówić o bezczynności organu w związku z jej niezakończeniem.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 9 lutego 2018 r., sygn. akt I OSK 1125/16, uchylił powyższy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 3 grudnia 2015 r., wskazując, że podanie skarżącej z [...] lutego 2014 r. zawiera 8 punktów, które w sposób mniej lub bardziej zrozumiały wskazują na domaganie się przez skarżącą wydania jej kserokopii z akt sprawy. Ponadto, wniosek ten zawiera "zastrzeżenie" dotyczące "wypełniania przez dyrekcję obowiązków służbowych" i inne trudne do jednoznacznej oceny uwagi. Treść tego pisma, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazuje na bezczynność organu, która dotyczyła wydawania z akt sprawy składanych przez nią samą pism oraz uzyskania informacji wskazanych we wniosku. W tym kontekście, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że po stronie Sądu I instancji zabrakło próby odpowiedniej weryfikacji przedmiotu skargi i w tym zakresie, za przedwczesne i nieadekwatne do stanu sprawy, uznał przyjęcie, że "przedmiotowy wniosek nie wszczynał sprawy administracyjnej". Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił przy tym, że w orzecznictwie podkreśla się potrzebę odróżnienia nakazanej prawem czynności organu udostępnienia stronie akt sprawy (art. 73 k.p.a.) od czynności udostępnienia akt sprawy we wskazanej przez stronę formie (por. np. wyrok NSA z dnia 12 października 2010 r., sygn. akt sygn. akt II OSK 104/10). Dlatego też, za zasadne Naczelny Sąd Administracyjny uznał przeprowadzenie przez Sąd I instancji postępowania wyjaśniającego względem określenia przedmiotu sprawy, tj. zweryfikowanie - poprzez skierowanie odpowiedniego wezwania do samej skarżącej, czy następnie - po ustanoweniu pełnomocnika z urzędu - do pełnomocnika procesowego, co jest przedmiotem każdej z odrębnie rozpatrywanych skarg na bezczynność organu a następnie odniesienie stanowiska strony skarżącej odpowiednio do dokumentów znajdujących się w aktach administracyjnych.