Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Czesława Nowak - Kolczyńska Sędziowie Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. NSA Grzegorz Jankowski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 stycznia 2018 r. sygn. akt I SA/Wa 1555/17 w sprawie ze skargi S. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] stycznia 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2018 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Wa 1555/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu sprawy ze skargi S. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] stycznia 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddalił skargę.
Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] września 2016 r. [...], wydaną na podstawie art. 105 § 1 w zw. z art. 157 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm., dalej jako K.p.a.), umorzył w całości postępowanie wszczęte na wniosek S. W., H. S. i M. S. o stwierdzenie wydania z rażącym naruszeniem prawa decyzji Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej [...] Wydział [...] z dnia [...] lutego 1964 r. znak [...] o przekazaniu na rzecz [...] w [...], powiat [...] w zarząd i bezpłatne użytkowanie nieruchomości rolnej położonej na terenie wsi [...] o powierzchni 94,42 ha.
Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie organ wskazał, że na wniosek R. W., decyzją z dnia [...] stycznia 1964 r. znak [...], Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w [...], Wydział [...] przejęło w zagospodarowanie Państwa, na okres do dnia [...] grudnia 1973 r., grunty o pow. 10,36 ha, które wchodziły w skład należącego do niej gospodarstwa rolnego nr [...], o pow. 10,72 ha. Sprawę rozpatrzono w trybie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu niektórych nieruchomości rolnych w zagospodarowanie lub na własność Państwa oraz o zaopatrzeniu emerytalnym właścicieli tych nieruchomości i ich rodzin (Dz.U. nr 38, poz. 166, dalej jako ustawa).
W następstwie powyższego, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej [...], Wydział [...] decyzją z dnia [...] lutego 1964 r. znak [...], zarządziło przekazanie [...] w [...] w zarząd i bezpłatne użytkowanie nieruchomości rolnej położonej na terenie wsi [...], o pow. 94,42 ha. Powyższą decyzję wydano na wniosek Spółdzielni, a przekazanie nastąpiło protokołem zdawczo odbiorczym z dnia [...] lutego 1964 r. (nr [...]).
Spadkobiercy R. W. - S. W., H. S. i M. S. wystąpili do Wojewody [...] z wnioskiem o stwierdzenie wydania z rażącym naruszeniem prawa decyzji z dnia [...] lutego 1964 r., bowiem w ocenie wnioskodawców, na podstawie powołanej decyzji [...] powierzchnia odziedziczonego przez nich gospodarstwa została zmniejszona o 5,90 ha.
W dalszej części uzasadnienia Wojewoda podał, że merytoryczną ocenę przesłanek ujętych w art. 156 K.p.a. poprzedził wnikliwą analizą interesu prawnego. Zdaniem organu, konieczność weryfikacji statusu wnioskodawcy wynika z faktu, że ani on, ani nikt z jego poprzedników prawnych nie był adresatem zaskarżonej decyzji.
Przytaczając treść art. 28 K.p.a. definiującego pojęcie strony organ wskazał, że w niniejszym postępowaniu przedmiotem zaskarżenia jest decyzja o przekazaniu rolniczej spółdzielni produkcyjnej w zarząd i bezpłatne użytkowanie - nieruchomości rolnych, w tym gruntów przejętych w zagospodarowanie Państwa od R. W. Państwo z kolei było jego posiadaczem faktycznie władającym nieruchomością, w zakresie, w jakim przejęło ją w zagospodarowanie (art. 296 dekretu z dnia 11 października 1946 r. Prawo rzeczowe Dz.U. Nr 57, poz. 319 ze zm., dalej jako dekret). Zaskarżona decyzja realizowała natomiast dyspozycję art. 5 ust. 1 ustawy, który stanowił, że nieruchomości rolne przejęte w zagospodarowanie oddaje się w użytkowanie jednostkom państwowym i innym jednostkom uspołecznionym (np. rolniczym spółdzielniom produkcyjnym) lub indywidualnym rolnikom. Adresatem przedmiotowego rozstrzygnięcia była jedynie Spółdzielnia [...]. Z kolei stronami postępowania prowadzonego w trybie rozporządzenia - według reguły wyrażonej w art. 25 K.p.a. w brzmieniu z dnia 15 lutego 1964 r. - był każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczyło postępowanie albo kto żądał czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek, w szczególności posiadacz nieruchomości (zob. § 2 ust. 2 i § 5 ust. 3 i § 6 rozporządzenia).