Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie prawo do sądowej kontroli decyzji administracyjnej nie zawsze pokrywa się z interesem prawnym w rozumieniu art. 28 k.p.a., to jest opartym na przepisie prawa materialnego, natomiast fakt, że określona osoba uczestniczyła w postępowaniu administracyjnym nie czyni z niej strony. Zdaniem Sądu I instancji okoliczności sprawy wskazują wyraźnie, że w sprawie toczącej się w przedmiocie komunalizacji skarżący miał interes wyłącznie faktyczny, a ewentualne roszczenia związane z nabyciem w dniu 10 listopada 1999 r. własności gruntu obciążonego skutkami działania przepisu art. 73 ust. 1 mogą być realizowane w drodze cywilnoprawnej, nie stanowi to jednak podstawy interesu prawnego legitymującego do podważania decyzji, która orzekała o stanie prawnym na dzień 31 grudnia 1998 r. Sąd podkreślił, że wprawdzie organy administracyjne prowadziły postępowanie administracyjne z udziałem M. D. i K. D. i decyzje wydane w tym postępowaniu były im doręczane, co uprawniało skarżącego do złożenia skargi na ostateczną decyzję do sądu administracyjnego, jednak nie miało wpływu na ocenę Sądu co do braku interesu prawnego M. D. w rozumieniu art. 28 k.p.a.
Powyższy pogląd nie mógł być uznany za uzasadniony.
Jak podniesiono w zaskarżonym wyroku, odwołując się do orzecznictwa sądowoadministracyjnego, utrwalony jest pogląd, że przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego wyznacza zarazem krąg uczestniczących w nim podmiotów, ponieważ interes prawny określający status strony w postępowaniu administracyjnym musi mieć swoje źródło w przepisach będących podstawą rozstrzygnięcia sprawy. W niniejszej sprawie podstawę prawną komunalizacji przedmiotowego mienia stanowił przepis art. 73 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r., który przewiduje, że nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa albo właściwej jednostki samorządu terytorialnego za odszkodowaniem. Decyzja potwierdza skutek prawny, który nastąpił z mocy samego prawa w dniu 1 stycznia 1999 r. w rezultacie spełnienia się przesłanek wymienionych w art. 73 ust. 1, które odnoszą się do stanu prawnego i faktycznego istniejącego na gruncie w dniu 31 grudnia 1998 r. Skoro w tej dacie prawo własności nieruchomości przysługiwało E. P., K. K. i M. K. tylko te osoby zdaniem Sądu I instancji posiadały przymiot strony postępowania poprzedzającego wydanie tej decyzji. Słusznie uznano w zaskarżonym wyroku, że powyższy przepis stanowi podstawę interesu prawnego w rozumieniu art. 28 k.p.a. osób będących właścicielami przedmiotowej nieruchomości w dniu 31 grudnia 1998 r. Nie można natomiast zgodzić się z twierdzeniem, że interes prawny małżonków D. ma jedynie charakter faktyczny. Uprawnienie do występowania w charakterze strony postępowania zakończonego decyzją z dnia [...] osoby te wywodzą z umowy notarialnej z dnia 10 listopada 1999 r., którą E. P., K. K. i M. K. sprzedali na ich rzecz przedmiotową nieruchomość. Nie budzi wątpliwości zarówno w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, jak i piśmiennictwie, że źródłem interesu prawnego, o którym mowa w art. 28 k.p.a. może być także prawo cywilne, w szczególności prawo rzeczowe. Istotne jest, aby pomiędzy sytuacją prawną danego podmiotu a przedmiotem postępowania istniał związek polegający na tym, że akt stosowania obowiązującej normy prawa materialnego może mieć wpływ na sytuację prawną tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Interes taki powinien być bezpośredni, konkretny i realny. Taka właśnie sytuacja następowała w rozpoznawanej sprawie. M. D., powołując się na akt notarialny z dnia 10 listopada 1999 r. twierdzi, że przysługuje mu tytuł prawnorzeczowy do nieruchomości, co do której toczyło się postępowanie na podstawie art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawę reformującą administrację publiczną. Wskazana okoliczność powoduje, że ma on niewątpliwie interes prawny w postępowaniu administracyjnym dotyczącym powyższej kwestii, bowiem ewentualna ostateczna decyzja stwierdzająca przejście własności nieruchomości na Gminę będzie miała bezpośredni wpływ na jego sytuację prawną w tym względzie. Dlatego też udział M. i K. D. w przedmiotowym postępowaniu uzasadniony jest nie tylko interesem faktycznym, ale również interesem prawnym w rozumieniu art. 28 k.p.a.
Nie jest natomiast uzasadniony zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. w związku z art. 156 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez brak stwierdzenia nieważności decyzji w sytuacji, gdy Sąd uznał, że została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie. Stwierdzenie w toku postępowania, że wnoszący skargę na ostateczną decyzję nie legitymuje się interesem prawnym powoduje bowiem oddalenie skargi (por. uchwała siedmiu sędziów NSA z 11 kwietnia 2005 r., OPS 1/04, ONSAiWSA 2005, nr 4, poz. 62).
Z przedstawionych względów zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpoznając ponownie sprawę z udziałem wszystkich stron postępowania winien rozpoznać merytorycznie skargę M. D. i ocenić jej zasadność.
Mając na uwadze wskazane okoliczności na podstawie art. 185 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.