Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska (spr.), Sędzia NSA Barbara Adamiak, Sędzia del. WSA Leszek Kamiński, Protokolant starszy sekretarz sądowy Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T.C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Wa 465/11 w sprawie ze skargi T.C. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] stycznia 2011 r. nr [...] przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 22 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Wa 465/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę T. C. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] stycznia 2011 r. nr [...], którą utrzymana została w mocy decyzja tegoż organu z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...]. Decyzjami tymi odmówiono stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] o udzieleniu zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, przeznaczonej pod budowę drogi ekspresowej, której nadany został rygor natychmiastowej wykonalności.
W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd wyjaśnił:
Decyzją z dnia [...] kwietnia 2006 r. nr 654/06 Wojewoda Mazowiecki ustalił lokalizację inwestycji - budowa drogi ekspresowej - w korytarzu autostrady A2 (Południowa Obwodnica Warszawy) odcinek węzeł "Lotnisko" - węzeł "Puławska" wraz z przebudową infrastruktury technicznej. Wnioskiem z dnia 8 października 2007 r. uzupełnionym dnia 28 marca 2007 r. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wystąpił do Wojewody o wszczęcie postępowania o wywłaszczenie nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, położonej w Dzielnicy Ursynów oraz o udzielenie zezwolenia na jej niezwłoczne zajęcie i nadanie zezwoleniu rygoru natychmiastowej wykonalności. Wniosek został uzasadniony pilną potrzebą realizacji inwestycji, która jest prowadzona na podstawie "Porozumienia w sprawie realizacji infrastruktury okołolotniskowej w związku z budową Terminala 2 w Porcie Lotniczym Warszawa Okęcie im. Fryderyka Chopina" zawartego 19 lutego 2004 r. przez Skarb Państwa, Miasto Stołeczne Warszawa i Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze", droga jest ujęta w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2006 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustalenia programu rzeczowo-finansowego dla inwestycji drogowych realizowanych z wykorzystaniem środków Krajowego Funduszu Drogowego (Dz.U. Nr 25, poz. 183), inwestycja wg harmonogramu prac znajduje się w etapie II podetapie 2 zadania 2c, a obowiązek uzyskania terenu jest wymagany do 30 marca 2007 r., rozpoczęcie prac koniec I kw. 2008 r. Wojewoda Mazowiecki decyzją z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] udzielił zezwolenia nadając rygor natychmiastowej wykonalności, a odwołanie od tej decyzji wniosła T. C. Minister Infrastruktury postanowieniem z dnia 5 sierpnia 2008 r., stwierdził uchybienie terminu do wniesienia odwołania, a skarga na nie została oddalona, wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 stycznia 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 1597/09.
Wnioskiem z 4 sierpnia 2009 r. T. C. i F. D. wystąpili do Ministra Infrastruktury o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody z [...] lipca 2008 r. zarzucając, że dotknięta jest wadami, o których mowa w art. 156 § 1 pkt 1, 2 i 7 k.p.a. W uzasadnieniu wniosku podnieśli, iż na dzień złożenia wniosku o wywłaszczenie stan prawny nieruchomości był uregulowany, zatem wszczęcie postępowania jak dla nieruchomości o stanie nieuregulowanym, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz.U. Nr 80, poz. 721 ze zm.) rażąco narusza prawo, nadto że na nieruchomości będą realizowane dwa cele - budowa drogi i zbiorników retencyjnych, wobec tego do tej części nieruchomości, która jest pod budowę zbiorników postępowanie wywłaszczeniowe powinno toczyć się na warunkach ogólnych, tj. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Minister Infrastruktury, wskazanymi na wstępie decyzjami, odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody zezwalającej na niezwłoczne zajęcie nieruchomości. W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż podstawę decyzji Wojewody stanowił art. 17 ust. 1 ww. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach..., zgodnie z którym po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego wojewoda udziela w uzasadnionych przypadkach zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości, zaś okoliczności sprawy wskazują, że realizacja drogi przyczyni się do poprawy warunków komunikacji w mieście, zmniejszając ruch tranzytowy, ułatwiając dostępność transportową w ruchu miejskim, zatem ma miejsce uzasadniony przypadek i ww. przepis nie został naruszony. Dotyczy to również zarzutu naruszenia art. 15 ust. 2 ww. ustawy, reguluje on bowiem kwestię wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego, nie stanowił natomiast podstawy decyzji Wojewody z dnia [...] lipca 2008 r. Minister stwierdził też, że działał organ właściwy w sprawie, gdyż art. 17 ust. 1 wyraźnie daje kompetencję wojewodzie, że budowę przepompowni wód opadowych wraz ze zbiornikami retencyjnymi objęto decyzją o lokalizacji inwestycji (nr 654/06 z [...] kwietnia 2006 r.), natomiast kwestia braku udziału strony w postępowaniu stanowi podstawę do wznowienia postępowania, natomiast nie rozpatruje się jej w postępowaniu nadzorczym. W decyzji wydanej na skutek wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy Minister odniósł się również do nowego zarzutu w nim przedstawionego, wyjaśniając że nie mają racji wnioskodawcy twierdząc, że w myśl art. 45 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. utraciła ona moc obowiązującą ani że w rozumieniu art. 43 ust. 2 tej ustawy przepisami dotychczasowymi są przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Skargę na decyzję Ministra wniosła T. C. zarzucając, że art. 17 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach... utracił moc prawną z dniem 31 grudnia 2007 r., że Wojewoda błędnie przyjął, iż nieruchomość miała nieuregulowany stan prawny, gdyż była dla niej prowadzona księga wieczysta, że nie zostały spełnione przesłanki art. 17 ust. 1 ww. ustawy, bowiem tylko niewielka część nieruchomości była przeznaczona pod pas drogowy, reszta pod zbiorniki retencyjne, zatem nie mógł ten przepis stanowić podstawy wydania decyzji do całej nieruchomości, a nadto postępowanie wywłaszczeniowe nie zostało wszczęte, gdyż nie powiadomiono wszystkich współwłaścicieli wobec przyjęcia nieuregulowanego stanu prawnego, nadto droga krajowa nie jest wymieniona jako cel publiczny, a wywłaszczenie dokonywane jest tylko dla realizacji takiego celu.