Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie NSA Rafał Stasikowski del. WSA Rafał Wolnik (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Joanna Ołdakowska po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Infrastruktury i Budownictwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2017 r. sygn. akt IV SAB/Wa 32/17 w sprawie ze skargi K. K. na bezczynność Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie rozpatrzenia odwołania oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 maja 2017 r., sygn. akt IV SAB/Wa 32/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na skutek skargi K. K. na bezczynność Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie rozpatrzenia odwołania skarżącej od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2013 r., nr [...], umorzył postępowanie w zakresie zobowiązania organu do rozpatrzenia powyższego odwołania oraz stwierdził, że organ dopuścił się bezczynności w jego rozpatrzeniu (pkt 1 i 2 sentencji wyroku). Jednocześnie Sąd stwierdził, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa (pkt 3 sentencji wyroku) oraz wymierzył organowi grzywnę w wysokości 3.000,00 zł (pkt 4 sentencji wyroku). Nadto, w pkt 5 sentencji wyroku zasądził od organu na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu tego wyroku zawarto następujące ustalenia faktyczne:
Pismem z dnia [...] sierpnia 2013 r. Wojewoda [...] przekazał Ministrowi Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej wskazane na wstępie odwołanie skarżącej. Następnie organ odwoławczy pismem z dnia [...] marca 2015 r. wystąpił do Sądu Rejonowego [...] o wydanie z księgi wieczystej odpisu postanowienia z dnia [...] lipca 1978 r. o sprostowaniu decyzji wywłaszczeniowo-odszkodowawczej z dnia [...] marca 1978 r. Jednocześnie pismem z tej samej daty, działając na podstawie art. 36 § 2 k.p.a. organ wskazał przewidywany termin załatwienia sprawy do dnia [...] czerwca 2015 r. Pismem z dnia [...] maja 2015 r. Sąd Rejonowy poinformował o braku w aktach księgi wieczystej postanowienia z dnia [...] lipca 1978 r., przesłał natomiast postanowienie z dnia [...] maja 1978 r.
Pismem z dnia [...] grudnia 2016 r. skarżąca wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ze skargą na bezczynność organu, zaś decyzją z dnia [...] stycznia 2017 r. organ odwoławczy rozpoznał jej odwołanie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny, uznając zasadność skargi, wskazał na brak rozpoznania przez organ odwoławczy odwołania skarżącej w ustawowym terminie określonym w art. 35 § 3 k.p.a. Jednakże Sąd pierwszej instancji wziął pod uwagę, że w dacie wyrokowania owa bezczynność przestała istnieć i w konsekwencji postępowanie sądowoadministracyjne w przedmiocie zobowiązania organu do wydania rozstrzygnięcia stało się bezprzedmiotowe (art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - obecnie: Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm. - zwanej dalej p.p.s.a.).
Działając na podstawie art. 149 § 1b p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że organ dopuścił się rażącego naruszenia zasad prowadzenia postępowania, albowiem nie przeprowadził żadnego szerszego postępowania wyjaśniającego, jak również nie informował stron o przyczynach zwłoki, poza jednym pismem. Sąd pierwszej instancji wskazał, że zaniechanie rozpoznania odwołania doprowadziło do wielokrotnego przekroczenia terminu miesięcznego przewidzianego na załatwienie sprawy. Przez okres od wpływu odwołania organ podjął jedną czynność. Zwrócono uwagę, że charakter postępowania nieważnościowego sprawia, iż organ odwoławczy co do zasady wyjątkowo przeprowadza postępowanie wyjaśniające, ograniczając się z reguły do oceny dowodów przeprowadzonych w postępowaniu zwykłym. Według Sądu pierwszej instancji oznacza to, że podejmowane czynności w takim postępowaniu z reguły zależą wyłącznie od sprawności pracowników organu, a nie od okoliczności niezależnych.