Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie: Sędzia NSA Tamara Dziełakowska Sędzia del. WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Maciej Kozłowski po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2020 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 771/19 w sprawie ze skargi B. W. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 771/19, po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi B. W. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji, oddalono skargę. Wyrok ten wydano w poniżej przytoczonym stanie faktycznym i prawnym.
Zaskarżoną decyzją, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] maja 2016 r. o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy [...] z dnia [...] października 1977 r., którą orzeczono, że zabudowane gospodarstwo rolne o pow. [...] ha, oznaczone jako działka nr [...], położone w S., stanowiące własność B. W. według danych ze zbioru dokumentów [...] nr [...], przeszło z mocy prawa na własność Skarbu Państwa. Postępowanie nadzorcze prowadzone było z wniosku B. W. (dalej "skarżący").
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyjaśnił, że mimo błędnie wskazanej w kontrolowanej decyzji podstawy prawnej (art. 38 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach - Dz. U. z 1969 r. Nr 22, poz. 159, ze zm.), nie została ona wydana z rażącym naruszeniem prawa. Przejęcie gospodarstwa rolnego nastąpiło bowiem na podstawie art. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnych (Dz.U. Nr 39, poz. 174 ze zm.). Skarżący wyjechał w październiku 1977 r. na pobyt stały do [...] pozostawiając opuszczone gospodarstwo, a w dniu [...] października 1977 r. wystąpił o zmianę obywatelstwa. Pozostali członkowie jego rodziny również wyjechali na pobyt stały do [...], z wyjątkiem córki E. W., która w tym czasie mieszkała i uczyła się w O. Zauważono, że brak jest dokumentów, z których wynikałoby, iż gospodarstwo to było użytkowane lub zostało wydzierżawione. Spełnione zatem zostały przesłanki w postaci nieuprawiania i niepoddawania właściwym zabiegom agrotechnicznym gospodarstwa przez właściciela, użytkownika albo dzierżawcę oraz niezamieszkiwanie przez właściciela ani jego małżonka, dzieci lub rodziców w gospodarstwie. Organ podkreślił, że istnienie tych okoliczności jest istotne na datę wydania decyzji i nie jest uzależnione od okresu opuszczenia gospodarstwa. Wyjaśniono nadto, że zarzut nieotrzymania decyzji Naczelnika Gminy [...] z dnia [...] października 1977 r. przez skarżącego nie może być uznany za skuteczny, gdyż postępowanie toczy się w trybie stwierdzenia nieważności, zaś wskazane przez stronę uchybienie sprowadza się do określonej w art. 145 K.p.a. przesłanki wznowienia postępowania.
Nie godząc się ze stanowiskiem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, skarżący skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę, w której zaprzeczył, by gospodarstwo rolne było przez niego i jego rodzinę niezamieszkiwane. Ponownie zarzucił brak zapewnienia mu udziału w toczącym się postępowaniu i brak doręczenia mu decyzji Naczelnika Gminy [...] . W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.