Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie sędzia NSA Elżbieta Kremer sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 1981/18 w sprawie ze skargi W. B. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] sierpnia 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od W. B. na rzecz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 1981/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. B. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z [...] sierpnia 2018 r., nr [...], w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty, oddalił skargę.
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
B. K. i W. B. wystąpiły [...] maja 1990 r. z wnioskiem o przydzielenie w ramach rekompensaty B. K. i R. K. działek budowlanych na terenie S. w zamian za mienie pozostawione na terenie [...]. Do podania dołączono oświadczenie B. K. z [...] maja 1990 r. dotyczące mienia nieruchomego pozostawionego poza obecną granicą Polski w zaścianku C., gmina W., pow. L., woj. [...] przez R. K. Według powyższego oświadczenia w skład pozostawionej nieruchomości wchodziła ziemia orna I i II klasy (10 ha), las (2 ha), dom mieszkalny drewniany, parterowy, z dachem pokrytym w połowie gontami, w połowie słomą. Dom był wybudowany w 1932 r. o wymiarach 10 x 16 m, o kubaturze 560 m2, stodoła drewniana z bali z dachem krytym słomą, wybudowana w 1930 r. Do pisma zostało załączone postanowienie spadkowe stwierdzające nabycie spadku po R. K.
Wojewoda [...], decyzją z [...] marca 2012 r., odmówił W. B. potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez R. K. nieruchomości w miejscowości C., pow. L., woj. [...].
Następnie Minister Skarbu Państwa decyzją z [...] maja 2012 r. uchylił powyższą decyzję w całości i przekazał sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia, zobowiązując organ do uzupełniania materiału dowodowego przez zwrócenie się do właściwych archiwów polskich i zagranicznych celem zbadania spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Wojewoda [...], ponownie rozpoznając sprawę, podjął czynności celem uzupełnienia materiału dowodowego, uzyskując w odpowiedzi szereg dokumentów i pism, w tym z Archiwum Państwowego w W., z Konsulatu Generalnego RP w G., z Archiwum Akt Nowych w W. i z Archiwum Państwowego w L.
Decyzją z [...] marca 2018 r. Wojewoda [...] odmówił W. B. i J. K. potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez R. K. nieruchomości poza obecnymi granicami RP wskazując, że brak jest dokumentów potwierdzających, że ww. nieruchomość stanowiła własność R. K.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, po rozpoznaniu odwołania W. B., decyzją z [...] sierpnia 2018 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] marca 2018 r. Minister podkreślił, że wniosek o przyznanie prawa do rekompensaty może zostać uwzględniony jedynie wówczas, gdy spełnione zostaną kumulatywnie wszystkie przesłanki wskazane w art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. Niespełnienie chociażby jednej z nich skutkuje odmową potwierdzenia prawa do rekompensaty stosownie do art. 7 ust. 2 tej ustawy.
W art. 6 ust. 4 pkt 1-3 ustawy wymieniono przykładowe źródła dowodowe, które mogą służyć ustaleniu właściciela pozostawionej nieruchomości. Istotne jest przy tym, że postępowanie w tym przedmiocie wszczynane jest na wniosek strony, a ciężar udowodnienia spełnienia przesłanek nabycia prawa do rekompensaty spoczywa na stronie ubiegającej się o to prawo, która do wniosku powinna dołączyć dowody świadczące o pozostawieniu nieruchomości poza obecnymi granicami RP z przyczyn, o których mowa w art. 1, oraz o rodzaju i powierzchni tych nieruchomości.