Dlatego też, jak dalej wywodził Sąd pierwszej instancji, rację ma Rzecznik Praw Obywatelskich oraz skarżący, że działanie organu, który odmawia przyznania prawa do rekompensaty na podstawie pozaustawowej przesłanki narusza zasadę legalizmu zawartą w art. 7 Konstytucji RP. Nie można bowiem uznać za działanie w granicach prawa sytuacji, w której organ rozstrzyga sprawę administracyjną na podstawie nieistniejącej normy prawnej. Na potwierdzenie słuszności swojego stanowiska Sąd odwołał się do wyroku NSA z 1 października 2009 r., sygn. akt I OSK 182/09 w którym przyjęto, że brzmienie art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie uprawnia do przyjęcia, iż dla uzyskania rekompensaty na jego podstawie konieczne jest spełnienie warunku przesiedlenia się osoby uprawnionej na obecne terytorium Polski. Za niecelowe uznał Sąd powoływanie się przez organ na przepis art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8 lipca 2005 r., który to przepis określa wymogi formalne wniosku, zaś w przypadku art. 6 ust. 1 pkt 3, gdy z roszczeniem występują spadkobiercy właściciela (art. 3 ust. 2), wymóg załączenia dowodu potwierdzającego miejsce zamieszkania po przybyciu na obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem Sądu, wymóg ten spowodowany był wyłączenie koniecznością dokładnego zbadania sytuacji faktycznej, tak aby dana osoba nie otrzymała świadczenia po raz kolejny. Takie stanowisko wynika z orzecznictwa sądowoadministracyjnego (vide: powyższy wyrok NSA). Pozbawienie skarżących prawa do rekompensaty z tytułu mienia pozostawionego przez ich poprzednika prawnego poza granicami kraju w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r., zwłaszcza w sytuacji, gdy spadkobiercy ci zamieszkują na terenie Polski i legitymują się obywatelstwem polskim, narusza nie tylko przepisy ustawy o prawie do rekompensaty, lecz także standardy konstytucyjne. Sąd wyjaśnił, że w związku z powyższym za zasadne uznaje zarzuty skargi oraz stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich (uczestnika postępowania) dotyczące naruszenia przez organy obu instancji art. 8 k.p.a., art. 1 ust. 2 i art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. oraz naruszenie art. 7 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a., 80 k.p.a. (brak wszechstronnego i dokładnego wyjaśnienia w pełnych granicach sprawy okoliczności faktycznych mających znaczenie dla ustalenia prawa do rekompensaty na rzecz skarżących po F. Z.).
W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wskazał na naruszenie prawa materialnego w postaci:
1) błędnej wykładni art. 1 ust. 1 i ust. 2 w zw. art. 2 ust. 1 w związku art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (dalej ustawa z dnia 8 lipca 2005 r.), polegającej na przyjęciu, że zakres podmiotowy art. 1 oraz art. 2 ust. 1 w związku art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy ma zastosowanie również wobec właścicieli pozostawionych na byłych terenach Polski nieruchomości, którzy nie spełnili wymogu przybycia (przesiedlenia) właściciela tych nieruchomości na obecne tereny Polski,