Skarga kasacyjna na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie: Sędzia NSA Zygmunt Zgierski (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Miasta L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 maja 2018 r. sygn. akt I SA/Wa 1279/17 w sprawie ze skargi Gminy Miasta L. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] lipca 2017 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie strona 1/5

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W WARSZAWIE WYROKIEM Z 18 MAJA 2018 R. ODDALIŁ SKARGĘ GMINY MIASTA L. NA DECYZJĘ MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA Z [...] LIPCA 2017 R. W PRZEDMIOCIE ODMOWY STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚCI.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.,

Kierownik Urzędu Rejonowego w L. decyzją z [...] grudnia 1998 r. przekształcił prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości położonej w L. przy ul. [...], oznaczonej jako działka nr [...] o powierzchni 0,0997 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr [...] na rzecz W.B.W., B.K.W. i W.S.Z.

Prezydent Miasta L. pismem z [...] listopada 2012 r. wniósł do Wojewody L. żądanie stwierdzenia nieważności wskazanej powyżej decyzji, wskazując, że kwestionowana decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości oraz z rażącym naruszeniem prawa, ponieważ organem właściwym do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności był ówczesny Zarząd Miasta L. Wojewoda decyzją z [...] maja 2016 r. odmówił stwierdzenia nieważności kwestionowanej decyzji.

Po rozpatrzeniu odwołania Minister Infrastruktury i Budownictwa decyzją z [...] lipca 2017 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu stwierdził, że kwestionowana decyzja przekształceniowa została wydana po ustaleniu, na podstawie poświadczonego skróconego odpisu z księgi wieczystej, że prawo własności przedmiotowej nieruchomości przysługiwało Skarbowi Państwa. W konsekwencji organem właściwym do wydania decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności był Kierownik Urzędu Rejonowego w L. Zaznaczył, że pomimo że decyzje komunalizacyjne mają charakter deklaratoryjny i potwierdzają nabycie prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa z mocy prawa, to w chwili prowadzenia postępowania przez Kierownika Urzędu Rejonowego w L. i wydania przez niego decyzji nie było w obrocie decyzji stwierdzającej nabycie przez Gminę prawa własności spornej nieruchomości. Tym samym Kierownik Urzędu Rejonowego miał podstawy do prowadzenia postępowania i wydania rozstrzygnięcia. Zastrzegł, przy tym, że w sprawach komunalizacji mienia organem właściwym jest właściwy miejscowo wojewoda, a zatem Kierownik Urzędu Rejonowego w L. mógł nie wiedzieć, że sporna działka będzie podlegać komunalizacji.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, Miasto skierowało skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Przywołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę. W uzasadnieniu Sąd wywiódł, że decyzja komunalizacyjna w sprawie stwierdzenia nabycia mienia przez gminę z mocy prawa ma charakter deklaratoryjny, z tym że zawiera ona element konstytutywny, ponieważ gmina może dysponować mieniem gminnym dopiero z chwilą, gdy decyzja ta stanie się ostateczna. Bez decyzji komunalizacyjnej gmina nie jest zatem legitymowana do wypowiadania się na zewnątrz w stosunku do mienia podlegającego komunalizacji. Zdaniem Sądu, nie jest możliwy do zaakceptowania pogląd, że w sytuacji, kiedy - jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie - nie jest nawet wszczęte postępowanie w sprawie komunalizacji mienia na rzecz gminy, to sprawa przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności winna być zawieszona przez nieokreślony czas i nie może być w ogóle rozpatrywana. Oznaczałoby to bowiem, że w określonej sprawie, pomimo istnienia prawnych podstaw do wszczęcia postępowania w tej sprawie, ze względu na brak właściwych działań uprawnionej gminy, podmiot wnoszący o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności pozbawiony byłby prawa do rozpoznania swojej sprawy. Jakkolwiek nabycie mienia przez gminę następuje z mocy prawa, to jednak bez wydania decyzji komunalizacyjnej gmina nie ma tytułu do wypowiadania się na zewnątrz w stosunku do mienia objętego komunalizacją. W konsekwencji, jeżeli nie toczy się postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia gruntów z mocy prawa przez jednostkę samorządu terytorialnego, organ gminy nie mógł być uznany za organ właściwy do rozpoznania sprawy o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W ocenie Sądu oznacza to, że decyzja przekształceniowa nie została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości oraz z rażącym naruszeniem prawa. Na marginesie swoich rozważań Sąd wskazał, że stwierdzenie nieważności decyzji z [...] grudnia 1998 r. było niemożliwe z powodu upływu dziesięcioletniego okresu od daty jej doręczenia.

Strona 1/5