Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski Protokolant sekretarz sądowy Joanna Ołdakowska po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. R., J. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 2556/14 w sprawie ze skargi W. R., w miejsce którego wstąpiły W. R. i J. R. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od W. R. i J. R. solidarnie na rzecz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 20 września 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 2556/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej W. R. i J. R., uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 2556/14 w sprawie ze skargi W. R., w miejsce którego wstąpiły W. R. i J. R. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji i oddalił skargę.
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
W dniu 12 maja 1998 r. W. R. złożył wniosek o uzyskanie ekwiwalentu za nieruchomości pozostawione przez M. R. poza obecnymi granicami państwa polskiego w Z., województwo [...].
Wojewoda Małopolski decyzją z dnia [...] marca 2008 r. odmówił wnioskodawcy potwierdzenia prawa do rekompensaty uznając, że M. R. nie spełniła przesłanki określonej w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.) - zwanej dalej "ustawą", tj. w dniu 1 września 1939 r. nie zamieszkiwała na byłym terytorium RP i nie opuściła go w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r.
Minister Skarbu Państwa, decyzją z dnia [...] sierpnia 2008 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Małopolskiego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Wa 1585/08 oddalił skargę W. R. na powyższą decyzję. W uzasadnieniu Sąd podkreślił, że na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego ustalono, iż "(...) rodzice (...) mieszkali od roku 1927 w K. koło O. Mieszkali tam również w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Ojciec skarżącego pracował w zakładach papierniczych do 1946 r. W K. był ich dom i tam było centrum życiowe rodziny. (...) Wobec tego rodzina, ani była właścicielka M. R. nie zostali wypędzeni, nie byli zmuszeni opuścić byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z wojną, gdyż na tym terytorium stale nie przebywali".
Trybunał Konstytucyjny, wyrokiem z dnia 23 października 2012 r., sygn. akt SK 11/12 stwierdził, że art. 2 pkt 1 ustawy w zakresie, w jakim uzależnia prawo do rekompensaty od zamieszkiwania dnia 1 września 1939 r. na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Ustawą z dnia 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2014 r., poz. 195) - zwanej dalej "ustawą zmieniającą" znowelizowano art. 2 ust. 1 ustawy, w wyniku czego otrzymał on nowe brzmienie. Zgodnie z tym przepisem osoby, którym odmówiono potwierdzenia prawa do rekompensaty z powodu niespełnienia wymogu zamieszkiwania w dniu 1 września 1939 r. na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mogły złożyć wniosek o wznowienie postępowania w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od dnia 27 lutego 2014 r.