Skarga kasacyjna na decyzję Ministra Infrastruktury w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji wywłaszczeniowej
Uzasadnienie strona 3/3

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Decyzje zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wydane zostały w postępowaniu nadzorczym, dotyczącym wywłaszczenia nieruchomości. Postępowanie o wywłaszczeniu nieruchomości toczyło się na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, zatem ocena dotyczyła zgodności decyzji wywłaszczeniowych z jej przepisami. Zarówno organ, jak i Wojewódzki Sąd uznały, że naruszony został art. 6 ust. 1 ww ustawy, zaś różnica poglądów dotyczyła skutków tego naruszenia.

W sprawie wywłaszczenia nieruchomości, zakończonej decyzją Komisji Odwoławczej do Spraw Wywłaszczenia przy Ministrze Spraw Wewnętrznych z dnia [...], można wyróżnić dwa postępowania dotyczące działek [...] i [...] i ocena powinno dotyczyć każdej z nich.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, ubiegający się o wywłaszczenie obowiązany jest, przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, wystąpić do właściciela o dobrowolne odstąpienie nieruchomości i, w razie porozumienia, zawrzeć z nim umowę nabycia nieruchomości. Wystąpienie o dobrowolne odstąpienie nieruchomości, które w razie porozumienia miałoby się zakończyć zawarciem umowy nabycia jest ofertą, która powinna zawierać przynajmniej podstawowe elementy, które zachęciłyby właściciela do podjęcia rokowań. Jak to wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny, w wezwaniu takim należało wskazać, jako minimum, powierzchnię nieruchomości, przewidzianą do wywłaszczenia i cenę, za którą nieruchomość mogłaby być nabyta. Brak takich podstawowych informacji w wezwaniu dyskwalifikuje je, gdyż nie może ono być uznane za wypełnienie, przez ubiegającego się o wywłaszczenie, obowiązku nałożonego art. 6 ust. 1 ustawy.

W niniejszej sprawie wezwania kierowane do współwłaścicieli nieruchomości, o wywłaszczenie której ubiegały się Mazowieckie Zakłady [...] w P. nie zawierały ww elementów, a tylko wzywały do stawienia się w siedzibie pod rygorem wywłaszczenia. Zasadnie zatem Wojewódzki Sąd uznał, że było to rażącym naruszeniem ww art. 6 ust. 1. Podkreślić także należy, iż wezwania te dotyczyły tylko działki [...], zaś co do działki [...], wobec późniejszego rozszerzenia postępowania wywłaszczeniowego i prowadzenia dwóch odrębnych postępowań, w ogóle ich nie było. W rezultacie ww przepis został naruszony rażąco co do obu działek.

Uznanie, że przepis został naruszony rażąco prowadzi do stwierdzenia nieważności decyzji na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Jednak konieczna jest także ocena czy nie ma przeszkód do takiego stwierdzenia, o których mowa w art. 156 § 2 k.p.a. Okoliczności sprawy wskazują, że co do części działki nr [...] przeszkoda w postaci nieodwracalnych skutków prawnych musiałaby nastąpić i tak to uznały organy, zaś Wojewódzki Sąd nie podzielił takiego stanowiska.

Nieodwracalne skutki prawne miałyby wynikać z tego, że obecnie użytkownikiem wieczystym części działki [...] jest skarżąca Spółka, z mocy aktu notarialnego z dnia [...] czerwca 1993 r. o przekształceniu Mazowieckich Zakładów [...] w P. Zakłady te, na rzecz których dokonano wywłaszczenia, nabyły prawo użytkowania wieczystego, które w wyniku przekształcenia przeszło na skarżącą. Jednak, jak to podkreślił Wojewódzki Sąd, przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w Spółkę Skarbu Państwa, na mocy art. 8 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, nie powoduje powstania nowego podmiotu prawnego. Przekształcenie to polega na transformacji, a zatem zmienia się kształt prawny istniejącego podmiotu. Nie dochodzi do zawiązania spółki, do wniesienia do niej jako aportu mienia Skarbu Państwa, ani do zmiany właściciela przedsiębiorstwa, ponieważ obok Skarbu Państwa nie pojawia się inny podmiot (por. uchwała SN z 19 maja 1992 r. III CZP 49/92, OSNCP 1982 nr 11, poz. 200, uchwała SN z 5 grudnia 2002 r. III CZP 71/2002 OSNC z 2003 nr 10/133).

Organy uznały, iż sam akt notarialny z dnia [...] czerwca 1993 r. o przekształceniu Mazowieckich Zakładów w Spółkę przesądza o nieodwracalnych skutkach prawnych decyzji wywłaszczeniowej, zaś Wojewódzki Sąd stwierdził, że z tego aktu takiego wniosku wyciągnąć nie można. Prawo użytkowania wieczystego zostało nabyte na mocy decyzji wywłaszczeniowej, a akt notarialny dotyczył przekształcenia podmiotu legitymującego się tym prawem. Bez dokładnego wyjaśnienia przez organ wątpliwości w tym zakresie w świetle ww poglądu, jak i dalszych przekształceń Spółki wobec podania podanej przez nią jej obecności na giełdzie, nie można było ostatecznie stwierdzić wystąpienia nieodwracalnych skutków.

Zgodzić zatem należało się z zaskarżonym rozstrzygnięciem Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego i Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Strona 3/3