Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędziowie: Sędzia NSA Czesława Nowak- Kolczyńska Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Marcin Rączka po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej O.T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2015 r. sygn. akt IV SA/Wa 3188/15 w sprawie ze skargi O.T. na postanowienie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie ukarania grzywną oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 3 grudnia 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 3188/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę O. T. na postanowienie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie uznania za nieusprawiedliwiony brak odpowiedzi na wezwanie oraz ukaranie karą grzywny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Postanowieniem z dnia [...] marca 2013 r. Wojewoda [...] powołał biegłego rzeczoznawcę majątkowego O. T. do sporządzenia opinii o wartości nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] o pow. [...] ha, położonej w obrębie [...], w gminie [...]. W dniu [...] kwietnia 2013 r. O. T. sporządziła operat szacunkowy. Z uwagi na fakt, że jeden z współwłaścicieli szacowanej nieruchomości, J. S. nie żyje, Wojewoda [...] uznał za celowe wydanie decyzji ustalającej odszkodowanie na rzecz pozostałych współwłaścicieli odpowiadające wartości udziału wynoszącego 2/3 części we współwłasności nieruchomości. Pismem z dnia [...] lutego 2015 r. Wojewoda wezwał O. T. do udzielenia informacji czy możliwe jest potwierdzenie aktualności operatu z dnia [...] kwietnia 2013 r., ewentualnie do sporządzenia, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania, nowego operatu. Ponadto powołał się na ustalenia umowy z dnia [...] października 2011r. zawartej ze skarżącą zgodnie, z którymi wykonawca zobowiązany jest do potwierdzenia aktualności wykonanego operatu po upływie 12 miesięcy od dnia jego sporządzenia w terminie 14 dni od daty wystąpienia z takim wnioskiem przez zamawiającego.
Na zwrotnym potwierdzeniu odbioru wezwania widnieje adnotacja z dnia 6 marca 2015 r., że przesyłkę awizowano powtórnie. W dniu 20 marca 2015 r. przesyłkę doręczono za pośrednictwem osoby uprawnionej do jej odbioru, a zatem ostatnim dniem do złożenia wyjaśnień był dzień 3 kwietnia 2015 r. Jednakże O. T. nie udzieliła żadnej odpowiedzi na pismo Wojewody.
W tych okolicznościach Wojewoda postanowieniem z dnia [...] maja 2015 r., nr [...] na podstawie art. 88 § 1 k.p.a. ukarał biegłą O. T. karą grzywny w wysokości [...] zł. Na powyższe postanowienie z dnia [...] maja 2015 r. zażalenie złożyła O. T. podnosząc, że organ nakładając grzywnę pominął okoliczność, iż skarżąca wystąpiła o wyłączenie jej ze sprawy jako biegłej ze względu na istniejące wątpliwości co do jej bezstronności.
Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2015 r. Minister Infrastruktury i Rozwoju nr [...], po rozpatrzeniu zażalenia O. T. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 k.p.a. utrzymał w mocy postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] maja 2015 r. W uzasadnieniu organ powołał treść art. 88 § 1 k.p.a. Wskazał także, że zgodnie z brzmieniem art. 84 § 1 k.p.a., gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ administracji publicznej może zwrócić się do biegłego lub biegłych o wydanie opinii. Organ administracji publicznej nie jest jednak związany opinią biegłego, lecz ocenia sporządzoną opinię zgodnie z zasadami wiedzy. Konsekwencją tego może być konieczność uzupełnienia przez biegłego sporządzonej opinii, złożenie wyjaśnień w odpowiednim zakresie, a nawet sporządzenie nowej opinii. Tym samym rola biegłego nie kończy się z chwilą złożenia opinii w danej sprawie, ale trwa aż do czasu zweryfikowania tego dowodu przez organ administracyjny. Na podstawie art. 84 § 2 k.p.a., który odsyła w zakresie regulacji sytuacji prawnej biegłego do przepisów dotyczących świadków, należy przyjąć, że biegły nie może odmówić wydania opinii, a wykonanie tego obowiązku jest zagwarantowane sankcją (art. 88 § 1 k.p.a.). Dodał pogląd reprezentowany w piśmiennictwie, że od wykonania tego obowiązku biegły może być zwolniony przez organ administracji publicznej tylko w przypadku zaistnienia przyczyn, które uprawniają świadków do odmowy zeznań lub odmowy odpowiedzi na pytania. Minister stwierdził, że organ wojewódzki prawidłowo w piśmie z dnia [...] lutego 2015 r. pouczył biegłą o treści art. 88 k.p.a. i skutkach niezastosowania się do wezwania. Mimo tego O. T., powołana postanowieniem w charakterze biegłego, nie zastosowała się do jego wezwań w zakresie uzupełnienia opinii. Tym samym organ prawidłowo ukarał biegłą karą grzywny w wysokości [...] zł.