Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędzia NSA Marian Wolanin (spr.) po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Infrastruktury i Budownictwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 października 2016 r., I SAB/Wa 1231/16 w sprawie ze skargi K. S. i E. F. na bezczynne i przewlekłe prowadzenie przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z 24 października 2016 r., I SAB/Wa 1231/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę K. S. i E. F. i orzekł że: 1. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności i przewlekłego prowadzenia postępowania, które miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 2. wymierzył Ministrowi Infrastruktury i Budownictwa grzywnę w wysokości 1.000 (jeden tysiąc) złotych; 3. umorzył postępowanie sądowe w pozostałym zakresie; 4. zasądził od Ministra Infrastruktury i Budownictwa solidarnie na rzecz K. S. i E. F. kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
W skardze kasacyjnej od powołanego wyroku Minister Infrastruktury i Budownictwa zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj.:
- art. 19, art. 20 i art. 61 § 2 kpa, przez ich niewłaściwą wykładnię skutkującą błędnym przyjęciem, że Minister Infrastruktury i Budownictwa jest uprawniony do oceny czynności podjętych przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. oraz uznanie, że w okolicznościach niniejszej sprawy zawieszenie postępowania przez SKO wywołuje skutki w postępowaniu prowadzonym przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa,
- art. 65 § 1 kpa w zw. z art. 19 i art. 20 kpa, przez uznanie, że organ jest bezczynny w sprawie rozpatrzenia wniosku o podjęcie postępowania zawieszonego przez SKO w W., przekazanego Ministrowi Infrastruktury i Budownictwa, podczas kiedy Minister Infrastruktury i Budownictwa nie jest organem właściwym do jego rozpatrzenia.
W skardze kasacyjnej zarzucono również naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:
- art. 149 § 2 w zw. z art. 141 § 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r., poz. 718) - dalej ppsa, przez wymierzenie organowi grzywny w wysokości niewspółmiernej do stwierdzonego przez Sąd naruszenia prawa przy jednoczesnym zaniechaniu uzasadnienia dla tak wysoce restrykcyjnego orzeczenia,
- art. 133 § 1 ppsa, przez niedokładną analizę materiału dowodowego i w konsekwencji nieuwzględnienie stopnia naruszenia prawa przez Ministra, a w konsekwencji orzeczenie o wymierzeniu grzywny.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano na błędne przyjęcie przez Sąd, że Minister Infrastruktury i Budownictwa jest organem uprawnionym do oceny czynności podejmowanych przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. Takie rozumowanie prowadzi do naruszenia przepisów o właściwości, co w konsekwencji może skutkować nieważnością wydanej decyzji, oraz do przypisania Ministrowi Infrastruktury i Budownictwa kompetencji dla oceny prawidłowości działań Samorządowego Kolegium Odwoławczego, których żadne przepisy mu nie dają. Organ, aby podjąć jakiekolwiek działanie w sprawie, musi zapoznać się z wnioskiem strony. Złożenie wniosku do organu niewłaściwego będzie skutkowało obowiązkiem przekazania sprawy przez ten organ zgodnie z właściwością i dopiero wówczas organ właściwy w sprawie będzie mógł podjąć czynności niezbędne w toku postępowania. SKO przy piśmie z 14 października 2013 r. przekazało Ministrowi Infrastruktury i Budownictwa wniosek E. F. o stwierdzenie nieważności decyzji dekretowych oraz akta prowadzonego przez siebie postępowania. Nie do przyjęcia jest więc wyrażona przez Sąd teza, że postępowanie prowadzone przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa jest zawieszone postanowieniem wydanym przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W., a Minister pozostaje w bezczynności nierozpatrując wniosku stron o jego podjęcie. Datą wszczęcia postępowania przed Ministrem Infrastruktury i Budownictwa jest bowiem dzień wpłynięcia wniosku do Ministerstwa. Natomiast przekazane przez SKO akta postępowania, które było prowadzone przed tym organem, mogą służyć jedynie pomocniczo jako uzupełnienie materiału dowodowego. Również Sąd w toku postępowania w sprawie bezczynności Ministra Infrastruktury i Budownictwa może oceniać jedynie czynności podejmowane przez ten organ w ramach jego właściwości. Minister Infrastruktury i Budownictwa jest organem właściwym do oceny decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z [...] listopada 1962 r., natomiast jego właściwość do oceny decyzji Prezydium Rady Narodowej w W. z [...] października 1955 r. wynika jedynie z ewentualnej wady decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Stan prawny wygląda więc tak, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. zawiesiło postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia administracyjnego Prezydium Rady Narodowej w W. z [...] października 1955 r., a Minister Infrastruktury i Budownictwa zawiesił postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z [...] listopada 1962 r. Nieuprawnione jest więc twierdzenie Sądu, że zostało dwukrotnie zawieszone to samo postępowanie.