Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie NSA Olga Żurawska - Matusiak del. WSA Tamara Dziełakowska (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Rafał Kopania po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. W. i J. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 grudnia 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 788/15 w sprawie ze skargi W. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] kwietnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie nabycia z mocy prawa własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] października 2013 r., nr [...], 2. zasądza od Ministra Inwestycji i Rozwoju na rzecz W. W. kwotę 700 (siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie oraz zasądza od Ministra Inwestycji i Rozwoju na rzecz W. W. i J. W. solidarnie kwotę 700 (siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 788/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę W. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] kwietnia 2015 r. w przedmiocie nabycia z mocy prawa własności nieruchomości.
Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Wojewoda Śląski, działając na podstawie art. 73 ust. 1, ust. 2 i ust. 3a w zw. z art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872 ze zm.; dalej jako: "ustawa wprowadzająca") decyzją z dnia [...] października 2013 r. stwierdził nabycie z dniem 1 stycznia 1999 r. z mocy prawa przez Powiat Kłobucki własności nieruchomości [...], o powierzchni 0,0099 ha.
Z uzasadnienia decyzji wynika, że stwierdzenie nabycia nastąpiło w związku z zajęciem nieruchomości pod drogę publiczną nr [...] relacji "[...]". Organ uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dwóch dokumentów, a mianowicie mapy z projektem podziału sporządzonej w dniu 30 maja 2011 r. oraz pisemnego oświadczenia Dyrektora Oddziału w Katowicach złożonego z upoważnienia Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 sierpnia 2012 r., potwierdzają spełnienie przesłanek określonych w art. 73 ust. 1 ustawy wprowadzającej, koniecznych dla stwierdzenia nabycia prawa własności przez jednostkę samorządu terytorialnego. Zgodnie z tym przepisem "nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem".
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący zakwestionował spełnienie przesłanki zajęcia nieruchomości pod drogę publiczną, jak również władania nią przez podmiot publicznoprawny. Podniósł m. in. że jedynym dowodem zajęcia jest sporządzona przez Starostę Kłobuckiego mapa z projektem podziału z dnia 1 lipca 2011 r. z adnotacją, że stan przedstawiony na niej jest zgodny ze stanem faktycznym na dzień 31 grudnia 1998 r. Mapa ta natomiast nie dowodzi przebiegu pasa drogowego na dzień 31 grudnia 1998 r. Wskazał, że nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, iż biegnący wzdłuż zachodniej granicy jego nieruchomości wykop oznaczony w projekcie podziału z dnia 1 lipca 2011 r. jako działka nr [...], którego przebieg nie jest kontynuowany na nieruchomościach sąsiednich, miałby zostać potraktowany jako droga czy pas drogowy, to i tak jego powierzchnia nie odpowiada powierzchni przejętej nieruchomości. Dodatkowo żaden z podmiotów publicznoprawnych nigdy nim nie władał i nie są bliżej znane okoliczności jego powstania.
Minister Infrastruktury i Rozwoju decyzją z dnia [...] kwietnia 2015 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki zawarte w art. 73 ust. 1 ustawy niezbędne do wydania przedmiotowej decyzji. Wskazał, że droga nr [...], stosownie do rozporządzenia Ministra Komunikacji z dnia 14 lipca 1986 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg wojewódzkich (Dz. U. Nr 30, poz. 151 ze zm.), została zaliczona do kategorii dróg wojewódzkich i zgodnie z art. 103 ust. 3 ustawy z dniem 1 stycznia 1999 r. stała się drogą powiatową. Organ uznał także, że mapa z projektem podziału nieruchomości sporządzona w dniu 30 maja 2011 r. przez geodetę uprawnionego W. K. i przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w dniu 1 lipca 2011 r. [...] oraz oświadczenie Dyrektora Oddziału w Katowicach GDDKiA z dnia 3 sierpnia 2012 r. w sposób dostateczny potwierdziły że działka nr [...], z której wydzielona została przejmowana działka nr [...], w dniu 31 grudnia 1998 r. stanowiła współwłasność m.in. skarżącego, i że ta wydzielona działka była w dniu 31 grudnia 1998 r. faktycznie zajęta pod drogę publiczną. W szczególności w ww. oświadczenia wynika, że Dyrekcja Okręgowa Dróg Publicznych w Katowicach jako zarządca drogi w dniu 31 grudnia 1998 r. wykonywała nad działką nr [...], położoną w ciągu drogi publicznej władztwo publiczne w rozumieniu art. 73 ust. 1 ustawy wprowadzającej. Organ odwoławczy wyjaśnił, że taka forma oświadczenia, jak oświadczenie złożone przez zarządcę drogi, pod rygorem odpowiedzialności karnej w trybie art. 75 § 2 k.p.a., jakkolwiek nie jest szczególnym środkiem dowodowym, to jednak okoliczność faktyczna stwierdzona w takim oświadczeniu może być przedmiotem dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych itd., dopiero wówczas, jeżeli prawdziwość oświadczenia budzi wątpliwości. Oświadczenie składane w postępowaniu administracyjnym, korzysta z domniemania prawdziwości, jeżeli nie jest oczywiście sprzeczne z innymi dowodami lub okolicznościami i faktami znanymi organowi z urzędu, co oznacza, że organ może poprzestać na odebraniu od strony oświadczenia, jeżeli oświadczenie to nie budzi w ocenie organu wątpliwości co do jego zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Organ podkreślił, że oświadczenie z dnia 3 sierpnia 2012 r. nie zostało złożone przez podmiot zainteresowany wynikiem sprawy, tym samym brak jest podstaw do odmowy przyznania wiarygodności twierdzeniom w nim zawartym. Ponadto, dotychczasowi właściciele nie wykazali, aby ww. odcinek pasa drogowego został wyłączony od władztwa publicznoprawnego, zaś zgromadzona w sprawie dokumentacja nie podważa twierdzeń zawartych w oświadczeniu.