Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jolanta Rajewska, Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska, Sędzia del. WSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz - spr., Protokolant Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2008r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miasta K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 września 2007 r. sygn. akt III SA/Kr 333/07 w sprawie ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Miasta K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasad wynajmowania lokali oddala skargę kasacyjną
Po rozpoznaniu skargi Rzecznika Prawa Obywatelskich Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 25 września 2007 r. sygn. akt III SA/Kr 333/07 stwierdził nieważności § 15 pkt 1 uchwały Rady Miasta K. z dnia [...] nr [...]. Jednocześnie Sąd określił, że powyższy przepis nie może być wykonany.
Przedstawiając w uzasadnieniu wyroku stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji wskazał, że Rada Miasta K. podjęła uchwałę nr [...] w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miejskiej K. (zwana dalej uchwałą). W § 15 pkt 1 uchwała stanowiła, że nie podlegają weryfikacji wnioski osób ubiegających się o najem lokalu, które zbyły lub przekazały lokal lub budynek mieszkalny w całości lub części.
Rzecznik Praw Obywatelskich w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zakwestionował zgodność § 15 pkt 1 wskazanej uchwały z art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 1 pkt 2 i art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie prawa lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733 ze zm.) - zwana dalej również ustawą - oraz art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1 i art. 32 ust. 2 Konstytucji RP, wnosząc o stwierdzenie nieważności uchwały w tym zakresie.
Rzecznik stanął na stanowisku, że brak jest podstaw wyłączenia tych mieszkańców K., którzy zbyli lub przekazali własny lokal lub budynek mieszkalny z grupy uprawnionych do ubiegania się o zawarcie umowy najmu lokali komunalnych w K.. Kryterium określone przez § 15 pkt 1 uchwały nie mieści się w granicach delegacji prawodawczej zawartej w art. 4 ustawy.
W ocenie skarżącego § 15 pkt 1 uchwały jest sprzeczny z art. 7 Konstytucji RP, ponieważ w stosunku do części mieszkańców K. uchyla ustawowy obowiązek gminy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.
Nadto wskazany przepis jest sprzeczny z zasadą równości (art. 32 Konstytucji RP); nie jest dopuszczalne wykluczenie przez organ administracyjny z procesu weryfikacji wniosków o najem lokalu części osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej tylko dlatego, że wcześniej zbyły lub przekazały posiadany lokal. Wprowadzeniu kryterium "zbycia lub przekazania lokalu" sprzeciwia się zarówno ratio legis ustawy o ochronie praw lokatorów, jak i jej art. 21 ust. 3. Celem ustawy jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych istniejących aktualnie, gdy zaskarżone postanowienia odnoszą się do zdarzeń przeszłych. Sytuacja osób ubiegających się o zawarcie umowy najmu lokalu komunalnego winna być oceniania na podstawie stanu faktycznego istniejącego w chwili rozpatrzenia jego sprawy.
W odpowiedzi na skargę pełnomocnik Rady Miasta K. wniósł o jej oddalenie argumentując, że wspólnota gminna nie powinna udzielać pomocy mieszkaniowej osobom mającym mieszkanie, którego kiedykolwiek wcześniej się pozbyły, a zrównanie w prawach wszystkich osób hamowałoby prywatną inicjatywę samodzielnego zaspokajania przez jednostki ich potrzeb mieszkaniowych.