Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mariola Kowalska Sędziowie sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. B. i W. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 1417/16 w sprawie ze skargi A. B. i W. B na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 19 czerwca 2018 r., IV SA/Wa 1417/16, oddalił skargę A. B. i W. B na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z [...] marca 2016 r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Wojewody L. z [...] listopada 2015 r. znak [...], którą ustalono odszkodowanie na rzecz S. B. w wysokości 1.120 zł za udział wynoszący 1/3 części, na rzecz A. B. w wysokości 1.120 zł za udział wynoszący 1/3 części oraz na rzecz W. B. w wysokości 1.120 zł za udział wynoszący 1/3 części w prawie własności nieruchomości oznaczonej jako działki nr [...] oraz nr [...] o łącznej pow. 0,0274 ha, położonej w obrębie B., gmina K., przejętej na własność Województwa L. na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
W skardze kasacyjnej skarżące zaskarżyły wyrok Sądu I instancji w całości, wnosząc o jego zmianę i uchylenie zaskarżonej decyzji, a także o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania i rozpoznanie sprawy na rozprawie.
Sądowi I instancji zarzucono naruszenie:
I. prawa materialnego w postaci niewłaściwego zastosowania oraz błędnej wykładni przepisów, a w szczególności art. 130 ust. 2, art. 134 ust. 1 i 2, art. 154, art. 157 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 1774; dalej: u.g.n.) w zw. z art. 21 § 2 Konstytucji RP przez:
- przyjęcie za podstawę orzekania jedynie operatu sporządzonego przez rzeczoznawcę w dniu 23 listopada 2016 r. określającego cenę za 1 m2 na kwotę 12,16 zł za m2, w sytuacji gdy z informacji zawartych w operacie wynikało, że ceny gruntów o podobnym położeniu charakteryzowały się znacznymi rozbieżnościami, zatem wobec złożenia przez skarżącą zarzutów uzasadnione było sporządzenie jeszcze dodatkowej opinii przez organizację rzeczoznawców;
II. przepisów postępowania art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z przepisami art. 7, 75 § 1, 77 § 1, art. 78, art. 80, 81a § 1 oraz 84 k.p.a. przez oddalenie skargi na zaskarżoną decyzję utrzymującą w mocy decyzję Wojewody z [...] listopada 2015 r., zgodnie z którą orzeczono o ustaleniu odszkodowania, bowiem:
- Sąd w wyniku niewłaściwej kontroli działalności organów administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie i oddalając skargę przyjął uzasadnienie organów oparte głównie na materiale dowodowym niekorzystnym dla skarżących,
- zgodnie z uregulowaniem art. 81a § 1 organy powinny, w przypadku rozstrzygnięć postępowań wiążących się z ograniczeniem uprawnień (jak w przypadku wywłaszczenia), rozstrzygać wątpliwości dotyczące okoliczności faktycznych, w tym przypadku wysokości odszkodowania, na korzyść strony,
- nie uwzględniono podczas orzekania w niniejszej sprawie okoliczności, że na każdym etapie postępowania związanego z wywłaszczeniem nieruchomości, za którą przyznano odszkodowanie, skarżące składały wnioski w przedmiocie zmiany lokalizacji zatoki autobusowej oraz urządzenia samodzielnego zjazdu z drogi wojewódzkiej na działkę skarżących.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że w niniejszej sprawie nie przeprowadzono rzetelnej analizy cen ukształtowanych na lokalnym rynku nieruchomości. Zarówno Wojewoda jak również Minister dokonali przede wszystkim opisu stosowanych metod wycen i sposobów określania wartości nieruchomości, przyjmując bezkrytycznie operat szacunkowy z 23 listopada 2010 r. Tymczasem biorąc pod uwagę przytoczone dane na temat cen gruntu sięgających nawet do 50 zł za m2, wynikające z realnych transakcji wskazanych również przez rzeczoznawcę, nie można uznać operatu z 23 listopada 2010 r. za rzetelne opracowanie. W tej sytuacji uzasadnione było sporządzenie opinii przez instytut rzeczoznawców w trybie art. 157 ust. 1 u.g.n., który w ocenie skarżących powinien być przeprowadzony z urzędu.