Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.), Sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia del. WSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Protokolant asystent sędziego Katarzyna Kudrzycka, po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 listopada 2014 r. sygn. akt II SAB/Po 123/14 w sprawie ze skargi L. S.A. z siedzibą w L. na przewlekłość Prezydenta Miasta P. w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezydenta Miasta P. na rzecz L. S.A. z siedzibą w L. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu - po rozpoznaniu sprawy ze skargi L. Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. na przewlekłość Prezydenta Miasta P. w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności - wyrokiem z 27 listopada 2014 r., II SAB/Po 123/14: I. umorzył postępowanie w przedmiocie zobowiązania Prezydenta Miasta P. do wydania decyzji administracyjnej, II. stwierdził, że postępowanie przed organem było prowadzone przewlekle, a przewlekłość miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, III. zasądził od Prezydenta Miasta P. na rzecz skarżącej Spółki kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że w dniu 7 listopada 2014 r. Prezydent Miasta P. zakończył postępowanie wszczęte na wniosek skarżącej Spółki wydając decyzję Nr [...]. Fakt ten spowodował, że bezprzedmiotowe stało się rozpoznanie skargi w przedmiocie nakazania Prezydentowi Miasta P. wydanie decyzji. Skoro, bezczynność przestała istnieć, to tym samym postępowanie sądowoadministracyjne w zakresie wyznaczenia organowi terminu do wydania decyzji stało się bezprzedmiotowe i podlegało umorzeniu na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.
Niemniej jednak, w świetle aktualnego brzmienia art. 149 p.p.s.a. wydanie decyzji przez organ, którego bezczynność była przedmiotem skargi nie powoduje, iż postępowanie sądowoadministracyjne staje się bezprzedmiotowe w całości. W sprawie ze skargi na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania sąd administracyjny ocenia czy w sprawie wystąpiła bezczynność oraz przewlekłe prowadzenie postępowania i na podstawie tej oceny, stosownie do okoliczności sprawy, podejmuje rozstrzygnięcia, o których mowa w art. 149 p.p.s.a., jeżeli nie ma podstaw do odrzucenia albo oddalenia skargi, bądź umorzenia postępowania sądowego. Przepis ten zawiera normę, według której uwzględnienie skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego polega nie tylko na zobowiązaniu organu do wydania aktu w określonym terminie, ale także na rozstrzygnięciu o tym, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce oraz czy było to z rażącym naruszeniem prawa. Zatem, wydanie przez organ decyzji po wniesieniu do sądu skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego, nie powoduje, że w zakresie dotyczącym rozstrzygnięcia o tym, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa, postępowanie sądowe stało się bezprzedmiotowe i podlega umorzeniu na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z 26 lipca 2012 r., II OSK 1360/12). W konsekwencji Sąd mając na uwadze zarzuty skargi zobowiązany był do oceny, czy organ pozostawał w bezczynności, czy postępowanie było prowadzone przewlekle i czy miało to miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
W myśl art. 35 § 3 k.p.a. załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu, odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Jeżeli organ administracji zobowiązany do załatwienia sprawy nie wydaje decyzji w prawem przewidzianym terminie, przy czym zwłoka w rozpatrzeniu sprawy jest nieuzasadniona, wówczas mamy do czynienia z bezczynnością organu. Dla uznania bezczynności organu odwoławczego niezbędnym jest pozytywne ustalenie, że organ ten w terminie określonym w art. 35 § 3 k.p.a. nie wydał decyzji w trybie art. 138 k.p.a. Wskazane terminy mogą być przedłużane na zasadach określonych w art. 36 § 1 k.p.a., albo mogą być wyznaczane terminy dodatkowe zgodnie z art. 37 § 2 k.p.a. Bieg omawianych terminów ulega wstrzymaniu w przypadkach uregulowanych w art. 35 § 5 k.p.a., przy czym pokreślić trzeba, że okoliczności zwalniające organ administracji publicznej z zarzutu bezczynności muszą mieć charakter prawny, proceduralny, a nie faktyczny. Należy podkreślić, iż o bezczynności organu można mówić zarówno wtedy, gdy w ustalonym terminie organ nie podjął żadnych czynności, do których był zobowiązany, jak również wtedy, gdy wprawdzie prowadził postępowanie, lecz nie zakończył go wydaniem stosownej decyzji. Taka sytuacja miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, w tym również na etapie po wniesieniu skargi. Podkreślić należy, iż z bezczynnością organu mamy do czynienia po upływie ustawowych terminów przewidzianych dla załatwienia sprawy administracyjnej, niezależnie od tego, jakie były jej powody i w jakim stopniu organ wykazywał się aktywnością podczas prowadzonego postępowania, którego jednak nie zakończył. Sąd rozpatrujący niniejszą sprawę podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone przez WSA w Krakowie w wyroku z 2 kwietnia 2012 r., II SAB/Kr 5/12 (Lex nr 1145976).