Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędziowie sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) sędzia NSA Zygmunt Zgierski Protokolant Anna Krakowiecka po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Transportu i Budownictwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 stycznia 2006 r. sygn. akt I SA/Wa 398/05 w sprawie ze skargi M. F., I. K. i W. K. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie; 2. zasądza solidarnie od M. F., I. K. i W. K. na rzecz Ministra Budownictwa 340 /trzysta czterdzieści/ zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 25 stycznia 2006 r., sygn. akt I SA/Wa 398/05 uchylił decyzję Ministra Infrastruktury z [...], nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału działek nr 1307/326 i 1325/364, stanowiących własność Miasta [...]. W uzasadnieniu stwierdził, że z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] o zatwierdzeniu projektu podziału działek nr 1307/326 i 1325/364 wystąpili I. i W. K. oraz M. F., będący właścicielami nieruchomości sąsiednich z dzielonym gruntem. Zarówno Wojewoda [...], jak i Minister Infrastruktury swoje decyzje w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] uzasadnili brakiem przymiotu strony wnioskodawców, ponieważ nie posiadają oni tytułu prawnego do dzielonych nieruchomości.
Następnie Sąd zauważył, że w postępowaniu nadzorczym, o którym mowa w art. 157 kpa znajdują odpowiednie zastosowanie przepisy o postępowaniu zwyczajnym, toczącym się przed organami administracji publicznej obu instancji, w tym art. 10, art. 28, art. 61 § 4, art. 97 § 1 pkt 1, art. 99, art. 105, art. 138 § 1 pkt 3 i art. 140 kpa. Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż organ odwoławczy, prowadzący postępowanie w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji obowiązany jest zapewnić wszystkim stronom czynny udział w każdym stadium tego postępowania, niezależnie od tego, czy miałoby to wpływ na wynik sprawy (art. 10 § 1 kpa). O wszczęciu postępowania odwoławczego na żądanie jednej lub kilku stron należy zawiadomić wszystkie pozostałe strony (61 § 4 kpa), zwłaszcza w sytuacji gdy organ pierwszej instancji nie wykonał ciążącego na nim obowiązku zawiadomienia wszystkich stron o wniesieniu odwołania przez pozostałe strony (art. 131 kpa). Na organie odwoławczym spoczywa więc z urzędu powinność poszukiwania stron i wzywania ich do udziału w sprawie, w każdym stadium postępowania odwoławczego. W przypadku ujawnionej w toku postępowania odwoławczego (po wydaniu decyzji przez organ pierwszej instancji) śmierci którejkolwiek ze stron organ ten obowiązany jest w pierwszej kolejności podjąć czynności procesowe, mające na celu ustalenie kręgu osób, które należy wezwać do udziału w sprawie, jako następców prawnych zmarłej strony oraz rozważyć, czy nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 30 § 5, a postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe (art. 138 § 1 pkt 3 w związku z art. 105 kpa). Ustalenie tych okoliczności ma bowiem wpływ na wystąpienie w toku postępowania odwoławczego przeszkody, która obliguje organ do zawieszenia postępowania odwoławczego (art. 97 § 1 pkt 3 w związku z art. 140 kpa) oraz podjęcia działań mających na celu usunięcie tej przeszkody, jeżeli za załatwieniem sprawy przemawia interes społeczny (art. 99 kpa).
Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje natomiast, iż po wydaniu przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...], nr [...] ujawniła się okoliczność śmierci jednej ze stron - B. F . Wskazuje na to dokonana przez doręczyciela, na zwrotnym potwierdzeniu odbioru tej decyzji adnotacja "adresat nie żyje". Z akt sprawy oraz uzasadnienia decyzji Ministra Infrastruktury z dnia [...], nr [...] wynika, iż organ odwoławczy przy ponownym rozpatrywaniu sprawy zdarzenia tego nie wziął pod uwagę, a zaskarżoną decyzję przesłał za pośrednictwem poczty tylko I. i W. K. oraz M. F.