Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Leszek Leszczyński Sędzia NSA Małgorzata Masternak - Kubiak Protokolant st. inspektor sądowy Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Infrastruktury od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 1509/10 w sprawie ze skargi Miasta Stołecznego Warszawy, A.M. i R.M. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej na rzecz Miasta Stołecznego Warszawy kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 8 października 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 1509/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skarg Miasta Stołecznego Warszawy oraz A. M. i R. M., uchylił zaskarżoną decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...]. Decyzjami tymi ustalono na rzecz A. i R. M. odszkodowanie w wysokości 16.779.717 zł za przejęcie prawa własności nieruchomości położonej w Warszawie w Dzielnicy W., obręb 2-07-20, oznaczonej jako działka nr [...] o pow. 6535 m2, z przeznaczeniem pod budowę drogi publicznej - węzła [...].
W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny wyjaśnił:
Nieruchomość w/w przeszła z mocy prawa na własność Skarbu Państwa, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, a dla potrzeb ustalenia odszkodowania sporządzony został przez rzeczoznawcę 13 maja 2010 r. operat szacunkowy. Rzeczoznawca zastosował podejście porównawcze, metodę korygowania ceny średniej, stwierdzając, że w analizie uwzględniono transakcje dotyczące gruntów, z których wydzielono działki przeznaczone pod drogę, bowiem na przestrzeni ostatnich dwóch lat nie zanotowano na rynku obrotu nieruchomości podobnych do wycenianej. Biegła ustaliła, że w Dzielnicy W. było kilkadziesiąt transakcji dotyczących sprzedaży gruntów przeznaczonych pod drogi publiczne, ale były to grunty przeznaczone pod budowę południowej obwodnicy Warszawy, a także drogi ekspresowej, jednak żadna z nich nie dotyczyła nieruchomości usytuowanych bezpośrednio przy dużej arterii, czy skrzyżowaniu dróg, w terenie dobrze zainwestowanym, jak nieruchomość szacowana, wobec tego za podstawę ustalenia odszkodowania przyjęto § 36 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. Operat ten organy obu instancji uznały za sporządzony prawidłowo, a szczegółowe wyjaśnienia biegłej z 15 marca 2010 r. pozwalały na stwierdzenie, że nie można było dokonać wyceny nieruchomości na podstawie § 36 ust. 1 ww. rozporządzenia.
Przechodząc do rozważań, Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że decyzje organów obu instancji zostały wydane bez wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności, mogących mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia i wyjaśnił:
Nie można zgodzić się ze stanowiskiem przyjętym w sprawie, że ze względu na położenie nieruchomości nie można było uwzględnić transakcji dotyczących wyceny gruntów pod drogi, metoda przyjęta do wycena może budzić zatem wątpliwości w świetle obowiązujących przepisów. Przy określaniu wartości rynkowej nieruchomości zajętej pod drogę mogą być brane pod uwagę tylko ceny transakcyjne uzyskiwane przy sprzedaży gruntów pod drogi publiczne, a jeśli nie ma na danym rynku do porównania nieruchomości o szczególnych cechach można przyjmować ceny transakcyjne uzyskiwane za nieruchomości podobne na regionalnym lub krajowym rynku. Przez nieruchomości podobne należy rozumieć takie, których stan fizyczny, prawny i funkcjonalny jest najbardziej do siebie zbliżony, a w przypadku wystąpienia odmienności, wycena powinna podlegać stosownej korekcie opartej na wychwyceniu różnic takich, które mogą wpływać na wartość. Trudno uznać, że nie można porównać nieruchomości będącej przedmiotem wyceny do żadnej nabywanej pod drogi publiczne, z uwagi na jej szczególne położenie przy zbiegu arterii komunikacyjnych; gdyby bowiem przyjąć takie rozumienie nieruchomości podobnych nie byłoby możliwości zastosowania współczynników korygujących, gdyż do porównań można by było przyjąć nieruchomości usytuowane w podobnym miejscu.