Gdy praca małżonka podatnika świadczona jest w ramach prowadzonej działalności gospodarczej /jednego źródła przychodów/, czyli ma na celu uzyskiwanie przychodów z tej działalności, to niezależnie od tego, w jakiej świadczona jest formie /czy bezumownie, czy na podstawie umowy o pracę, czy też umowy zlecenia lub umowy o dzieło/, jej wartość nie stanowi kosztu uzyskania przychodu /art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. nr 80 poz. 350 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi skargi Elżbiety S.-B. i Zenona B. na decyzję Izby Skarbowej (...) w przedmiocie wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych za 1993 r. i na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz.368 ze zm./ uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 55 ust. 1 i 3 - zasądził od Izby Skarbowej na rzecz skarżących dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.
W zeznaniu PIT-31 o wspólnych dochodach małżonków, uzyskanych w 1993 r. Zenon B. wykazał kwotę 12.600.000 st. zł przychodu uzyskaną tytułem wynagrodzenia za pracę i kwotę 600.000.000 st. zł przychodu z samodzielnej działalności /z 50 procentowym kosztem uzyskania/, natomiast Elżbieta S.-B. wykazała kwotę 1.227.146.300 st. zł przychodu z działalności gospodarczej - prowadzonego wspólnie z małżonkiem Biura Architektonicznego. Z tytułu tej działalności wykazano w zeznaniu koszty uzyskania w wysokości 938.052.340 st. zł i dochód w wysokości 289.093.960 st. zł. Podatek zadeklarowany przez małżonków za rok podatkowy wyniósł 189.328.000 st. zł /zaliczkami zapłacono 157.515.000 st. zł/.
Z zaświadczeń o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej wynika, że małżonkowie B. od 20 lutego 1992 r. wspólnie prowadzili Biuro Architektoniczne, od 1 września 1993 r. działalność była zarejestrowana tylko na Elżbietę S.-B. Taki stan rzeczy wynika również ze składanych w trakcie roku podatkowego deklaracji na zaliczki miesięczne na podatek dochodowy.
W dniu 25 stycznia 1996 r. Urząd Skarbowy wszczął postępowanie podatkowe w celu sprowadzenia poprawności zeznania podatkowego za 1993 rok. Po zapoznaniu podatników z analizą materiału dowodowego /w tym przedłożonych przez stronę dowodów źródłowych/ Urząd Skarbowy decyzją z 25 czerwca 1996 r. określił wysokość podatku dochodowego należnego za 1993 r. na kwotę 44.113,20 zł /po denominacji/, uznając przy tym za dowód prowadzoną podatkową księgę przychodów i rozchodów. Dochód Zenona B. przyjęto w wysokości zeznanej, natomiast dochód z działalności gospodarczej przyjęto w wysokości 918.245.600 st. zł jako różnicę między wykazanym przychodem, a uznanymi kosztami uzyskania przychodu w wysokości 308.900.640 zł. Na wydatki w łącznej wysokości 629.151.700 st. zł, nieuznane za koszt uzyskania przychodów złożyły się:
1/ wynagrodzenie wypłacone małżonkowi Zenonowi B. w sumie 600.000.000 st. zł /na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416/,
2/ koszty remontu i modernizacji lokalu wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej - w wysokości 18.800.000 st. zł,
3/ wydatki za zakup faksu i transformatora na łączną kwotę 10.351.700 st. zł.Izba Skarbowa uwzględniła odwołanie podatników w części dotyczącej kosztów wymienionych w pkt 2 i 3, w związku z tym decyzją z dnia 28 maja 1997 r. uchyliła zaskarżoną decyzję w części i obniżyła dochód do kwoty 1.200.721.660 st. zł, a podatek dochodowy do 42.947,10 zł /po denominacji/. Organ odwoławczy uznał, że Urząd Skarbowy zasadnie - stosownie do powołanej podstawy prawnej - nie uwzględnił za koszt uzyskania przychodów wynagrodzenia w kwocie 600.000.000 st. zł, wypłaconego małżonkowi za wykonanie projektu architektonicznego, ponieważ ten przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uznaje za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Elżbieta S.-B. i Zenon B. wnieśli o uchylenie decyzji Izby Skarbowej w części utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji zarzucając, że została ona wydana z naruszeniem przepisów procesowych, w szczególności art. art. 7, art. 77 i art. 107 Kpa, ponieważ nie dokonano wyczerpującej i obiektywnej analizy okoliczności faktycznych sprawy i nie ustosunkowano się do twierdzeń podatników. Skarżący zarzucili, że decyzja Izby Skarbowej nie usunęła wątpliwości zgłaszanych w odwołaniu odnośnie do dokonanych przez Urząd Skarbowy ustaleń co do wysokości dochodu do opodatkowania, wskutek tego nie jest dla nich jasny zakres ciążącego na nich obowiązku podatkowego. Zauważyli, że ich działania dotyczące rozliczenia prac projektowych wykonanych dla Banku G. S.A.- Oddział w B. zostały podjęte po konsultacjach z pracownikami Urzędu Skarbowego i Naczelnikiem tego Urzędu. Skarżący powołali się na orzecznictwo NSA odnoszące się do skutków udzielenia błędnej informacji przez pracowników organu właściwego do załatwienia sprawy. Zarzucili, że w efekcie utrzymania w mocy decyzji Urzędu Skarbowego w części dotyczącej rozliczenia przychodów w kwocie 600.000.000 st. zł. uwzględnionych w sumie przychodów z działalności gospodarczej, a drugi raz w przychodach Zenona B. z samodzielnej działalności, doszło do podwójnego opodatkowania tego samego przychodu. Skarżący przedstawili wyliczenie, z którego - ich zdaniem - wynika, że w zaskarżonej decyzji przyjęto, że razem uzyskali przychody w wysokości 1.839.746.000 st. zł, co sprzeczne jest z materiałem dowodowym.