Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marta Wojciechowska Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Sędkowska Asesor sądowy Anna Komorowska-Kaczkowska (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 listopada 2021 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w K. na uchwałę Rady Gminy L. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie wyboru metody ustalania wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym stwierdza nieważność uchwały.
Przedmiotem skargi wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w K. (dalej jako: Prokurator, Skarżący) jest uchwała Rady Gminy L. nr [...] z dnia [...] w sprawie wyboru metody ustalania wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym (zwana dalej także Uchwałą). Ww. uchwała została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa [...] z 3 czerwca 2020 r. (poz. [...]) i weszła w życie z dniem 1 lipca 2020 r. W § 1 - 12 ustalono wysokość stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi w oparciu o kryterium ilości osób pozostających w gospodarstwie domowym, zaś w § 13 - 18 przewidziano zasady zwolnień częściowych od przedmiotowych opłat w zależności od liczby osób pozostających w gospodarstwie domowym.
Na powyższą uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wniósł Prokurator Rejonowy w K.
Przedmiotowej uchwale zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na treść zaskarżonej uchwały, tj. art. 6k ust.1 pkt 1 oraz ust.2 w związku z art. 6j ust.2 i 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2021, poz. 888 - zwanej dalej ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) poprzez bezzasadne różnicowanie w zaskarżonej uchwale stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w oparciu o nieznanej ustawie kryterium liczby osób w gospodarstwie domowym. Nadto Prokurator zarzucił naruszenie art. 7 i art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U.2021, poz. 1372 - dalej jako ustawa o samorządzie gminnym), które miało wpływ na treść zaskarżonej uchwały poprzez bezzasadne wykroczenie przez Radę Gminy L. poza upoważnienie ustawowe zawarte w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie ustalenia wysokości stawek za gospodarowanie odpadami w oparciu o pozaustawowe kryterium liczby mieszkańców gospodarstwa domowego, co skutkuje stanem sprzeczności z prawem zaskarżonej uchwały.
Mając powyższe na uwadze Prokurator, na zasadzie art. 147 § 1 p.p.s.a. wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości.
W uzasadnieniu skargi Prokurator rozwinął i szczegółowo uzasadnił podniesione zarzuty, kładąc szczególny nacisk na wskazane w art. 6j ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach metody ustalania wysokości stawek za gospodarowanie odpadami. Zaakcentował przy tym, iż począwszy od 1 lutego 2015 r., na skutek zmiany przepisów, ustawodawca zrezygnował z przesłanki różnicowania stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym. Wskazał, iż co prawda, art. 6j ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach posługuje się pojęciem gospodarstwa domowego, nie stanowi jednak podstawy różnicowania stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w kontekście liczby osób w nimi zamieszkujących. Zdaniem Prokuratora, nie budzi wątpliwości, iż podjęta uchwała w zakresie przytoczonych w niej podstaw prawnych dotyczących zakresu związania rady gminy kryteriami ustawowymi przyjmowanych metod kształtowania opłat za gospodarowanie odpadami pozostaje sprzeczna z prawem. Sposób uregulowania kwestii opłat za gospodarowanie odpadami poprzez dokonanie rozróżnienia stawek za gospodarowanie odpadami w gospodarstwie jednoosobowym, dwuosobowym etc., stanowi rażące wykroczenie przez radę gminy, poza ramy upoważnienia ustawowego w tym zakresie. Przepisy stanowiące ustawowe przesłanki w tym zakresie, mają charakter stanowczy, zaś ich wyliczenie jest enumeratywne, co stoi na przeszkodzie stosowaniu twórczej wykładni tych przepisów przez rady gmin. Końcowo Prokurator zwrócił uwagę, iż co prawda w art. 6j ust.2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach posłużono się kryterium liczby osób zamieszkujących nieruchomość, jednak nie jest to kryterium odpowiadające liczbie osób pozostających w gospodarstwie domowym. Nie można bowiem utożsamiać liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość z liczbą osób pozostających w gospodarstwie domowym, gdyż już nawet z czysto intuicyjnego sposobu rozumienia tych określeń wynika, że osoby zamieszkujące tę samą nieruchomość nie muszą prowadzić wspólnego gospodarstwa domowego. To z kolei wyklucza stosowanie parametru wielkości gospodarstwa domowego, jako kryterium różnicującego wysokość stawek za gospodarowanie odpadami w oparciu o art. 6j ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W konsekwencji ustalenie takiego kryterium, narusza art. 7 i art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.