Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Sobielarska Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Boniecka-Płaczkowska (spr.) Sędzia WSA Elżbieta Lenart po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym, w trybie uproszczonym sprawy ze skargi K. S. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] kwietnia 2017 r., nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności odwołania oddala skargę. WSA/wyr. 1 - sentencja wyroku
Zaskarżonym postanowieniem z [...] kwietnia 2017 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, działając na podstawie art. 134 kpa, po rozpatrzeniu odwołania K. S od decyzji Wojewody [...] z [...] stycznia 2017 r., nr [...] potwierdzającej prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, stwierdził niedopuszczalność odwołania.
W uzasadnieniu Minister wskazał, że decyzją z [...] stycznia 2017 r. Wojewoda [...] potwierdził G. S., W. W., J.W., J. W. oraz E. W. prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez S. i J. R. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w miejscowości B., powiat [...], województwo w.
Odwołania od decyzji Wojewody wniosły: G. S., działając przez pełnomocnika I. S. oraz K. S. K. S. nie była stroną postępowania. Do odwołań załączone zostały kopie wniosku K. S. z [...] lutego 2017 r. do Sądu Rejonowego w P. o zmianę postanowienia wydanego przez ten Sąd [...] sierpnia 1992 r., sygn. akt [...], stwierdzającego, że spadek po zmarłym [...] lipca 1992 r. J. R. nabyła w całości żona E. R.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji rozpoznał odwołanie G. S. i odwołanie K. S. odrębnie. Minister wyjaśnił, że prawo do rekompensaty na podstawie ustawy z 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2042 ze zm). przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi: był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim, opuścił byłe terytorium RP z przyczyn, o których mowa w art. 1 ustawy oraz posiada obywatelstwo polskie. Niespełnienie choćby jednej z wymienionych w powyższym przepisie przesłanek, powoduje utratę uprawnień do rekompensaty.
Spadkobierca właściciela może to prawo zrealizować, jeżeli jest obywatelem polskim, a właściciel nieruchomości spełniał opisane wyżej wymogi.
Stosownie do art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy, w przypadku śmierci właścicieli nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, należy dołączyć postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo o dziale spadku. Z przepisu tego wynika więc, że tylko spadkobierca legitymujący się tymi dokumentami jest uprawniony do złożenia wniosku w przedmiocie rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej i może być stroną takiego postępowania (art. 5 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy; por. wyrok WSA w Warszawie z 8 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Wa 1639/06).
Minister podkreślił, że organ administracji publicznej nie jest uprawniony do ustalenia kręgu spadkobierców, bowiem należy to do właściwości sądów powszechnych. Następstwo prawne praw dziedzicznych, które wchodzą w skład spadku po osobie zmarłej, powinno być wykazane według przepisów prawa cywilnego - art. 28 kpa w zw. z art. 1025 § 2 k.c). Stosownie do art. 1025 § 2 k.c. domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą. Jest to domniemanie ustawowe, skuteczne wobec wszystkich, w tym organów administracji publicznej (por. wyrok NSA z 16 stycznia 2002 r., sygn. akt ISA 1421/00).