Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Chaciński (spr.) Sędziowie WSA Dariusz Pirogowicz WSA Elżbieta Sobielarska Protokolant referent stażysta Aleksandra Cymerska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2019 r. sprawy ze skargi Z.Z. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] października 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz Z.Z. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z [...] października 2018 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] lipca 2018 r. odmawiającą Z. Z. potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez J. N. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w miejscowości [...], woj. [...] (obecnie [...]).
W uzasadnieniu decyzji Minister wskazał na następujący stan sprawy.
Wnioskiem z [...] grudnia 1992 r. M. N. zwróciła się do Urzędu Rejonowego w [...] o rekompensatę z tytułu pozostawienia przez J. N. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w miejscowości [...], woj. [...].
Ciągiem postanowień spadkowych wykazano, że obecnie Z. Z. jest następcą prawnym spadkobierców J. N.
Utrzymując w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody [...] Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził, że zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r., poz. 2097; dalej: ustawa z 2005 r.), w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Warunkiem sine qua non wydania przez wojewodę decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty jest załączenie do wniosku dokumentów wskazanych w art. 6 ustawy z 2005 r.
W postępowaniu administracyjnym obowiązuje zasada, że ciężar dowodu spoczywa na tym, kto z określonego faktu wyprowadza skutki prawne. Oznacza to, że obowiązek poszukiwania dowodów ciąży nie tylko na organie administracji, ale obarcza on także stronę, która w swym dobrze rozumianym interesie powinna wykazywać dbałość o przedstawienie środków dowodowych. Inicjatywa dowodowa musi być w tym zakresie przejawiana nie tylko przez organ, ale przede wszystkim przez stronę postępowania. Zasada ta znajduje również zastosowanie w przedmiotowej sprawie, co znalazło potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 marca 2011 r., I OSK 742/10, w którym NSA orzekł, że z ustawy z 2005 r. wynika, że to na osobie ubiegającej się o przyznanie prawa do rekompensaty ciąży obowiązek udowodnienia okoliczności pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Biorąc powyższe pod uwagę należy Minister wskazał, że strona jest zobowiązana przedłożyć dowody i oświadczenia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 2005 r., a jeżeli tego nie uczyni organ wydaje decyzję na podstawie znajdującego się w aktach sprawy materiału dowodowego. Jeżeli w tym materiale dowodowym brak jest wymaganych dokumentów, organ wydaje na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z 2005 r. decyzję o odmowie potwierdzenia prawa do rekompensaty.
Minister zgodził się z oceną Wojewody, że zgromadzone dokumenty nie mogą stanowić dowodów przesądzających o posiadaniu przez J. N. prawa własności do nieruchomości pozostawionej w miejscowości [...]. Kwestii tytułu własności J. N. nie może przesądzić fakt zgłoszenia Pełnomocnikowi Rejonowego Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej do oszacowania majątku w [...], zwłaszcza w sytuacji, w której osoba zgłaszająca swój majątek nie uzyskała opisu mienia lub orzeczenia Państwowego Urzędu Repatriacyjnego. Uwzględniając powyższe słuszny jest pogląd, że osoba zgłaszająca nieruchomość do oszacowania u Rejonowego Pełnomocnika Rządu Tymczasowego RP do spraw ewakuacji nie musiała być jej właścicielem, jak zaznaczył WSA w Warszawie w wyroku z 20 października 2015 r., I SA/Wa 1328/15.