Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Gabriela Nowak (spr.) Sędziowie WSA Iwona Kosińska WSA Bożena Marciniak Protokolant Referent stażysta Anna Kaczyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2019 r. sprawy ze skargi Starosty [...] wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieodpłatnego nabycia prawa własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej na rzecz skarżącego Starosty [...] wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z [...] czerwca 2018 r. nr [...], na skutek odwołania Gminy [...], uchyliła decyzję Wojewody [...] z [...] kwietnia 2017 r. nr [...] w całości i odmówiła stwierdzenia nabycia z mocy prawa nieodpłatnie przez Gminę [...] własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako dz. nr [...] o pow. [...] ha, położonej w jednostce ewidencyjnej [...], obręb [...].
Decyzja wydana została w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Wojewoda [...] decyzją z [...] kwietnia 2017 r., na podstawie art. 18 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 17a ust. 3 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32 poz. 191 ze zm.), powoływanej dalej jako "ustawa komunalizacyjna", stwierdził nabycie przez Gminę [...] własności przedmiotowej nieruchomości. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że ww. działka do czasu akcji "[...]" stanowiła cmentarz greckokatolicki. Od 1944 r. cmentarz jest nieczynny i nie dokonywano na nim nowych pochówków. Teren cmentarza jest zaniedbany, bowiem od kilkudziesięciu lat nie były i nie są na nim wykonywane żadne prace porządkowe. Mając powyższe na uwadze organ uznał, że Parafii Greckokatolickiej w K. nie można przypisywać władania (posiadania lub dzierżenia), czy też sprawowania opieki nad przedmiotową nieruchomością w dniu 23 maja 1989 r., gdyż Kościół Greckokatolicki nie korzystał w tej dacie z ww. mienia. Parafia ta nie mogła zatem na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1169 ze zm.) nabyć z mocy prawa własności tej działki. Z kolei sformułowanie użyte w art. 5 ust. 1 ustawy komunalizacyjnej "należące do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego", oznacza przynależność mienia państwowego do tych podmiotów w sensie prawnym (rozumianym jako posiadanie określonego tytułu prawnego), nie zaś tylko w sensie faktycznym. Brak faktycznego władania nieruchomością nie stanowi więc negatywnej przesłanki uniemożliwiającej komunalizację mienia, która w trybie art. 5 ust. 1 ustawy komunalizacyjnej następuje z mocy prawa z dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. 27 maja 1990 r. Wydana w tym przedmiocie decyzja ma charakter deklaratoryjny i potwierdza jedynie przejście prawa własności mienia Skarbu Państwa na właściwą gminę. Organ zauważył również, że w trakcie prowadzonego postępowania dowodowego nie stwierdzono, aby przedmiotowa działka została oddana w zarząd, użytkowanie lub użytkowanie wieczyste przedsiębiorstwu lub innej państwowej jednostce organizacyjnej. Brak jest zatem negatywnych przesłanek wykluczających komunalizację nieruchomości wynikających z art. 11 i art. 12 ustawy komunalizacyjnej.
Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z [...] czerwca 2018 r., po rozpoznaniu odwołania Gminy [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.), powoływanej dalej jako "K.p.a.", uchyliła decyzję Wojewody [...] z [...] kwietnia 2017 r. w całości i odmówiła stwierdzenia nabycia dz. nr [...] z mocy prawa, nieodpłatnie przez Gminę [...]. Komisja stwierdziła bowiem okoliczność wykluczającą komunalizację przedmiotowej nieruchomości, gdyż z wypisu z księgi wieczystej prowadzonej m.in. dla ww. działki wynika, że własność nieruchomości będącej przedmiotem postępowania przysługuje Państwowemu Funduszowi Ziemi. Zgodnie natomiast z art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy komunalizacyjnej, składniki mienia komunalnego (państwowego), o których mowa w art. 5 ust. 1-3, nie stają się mieniem komunalnym jeżeli należą do ww. Funduszu. W aktach sprawy nie ma natomiast dokumentów faktowi temu przeczących. Komunalizacja w tym stanie prawnym jest więc niedopuszczalna ze względu na zaistnienie negatywnej przesłanki do jej orzeczenia.